بسیاری از عکاسانی که در عکاسی دیجیتال تازه‌کار می‌باشند، در مواجهه با عبارت عمق بیتی Bit Depth دچار سردرگمی می‌شوند. می دانند که چیزی در رابطه با کیفیت تصویر است و اینکه هر چه عمق بیتی بالاتر باشد کیفیت بهتر است، ولی دقیقا نمی دانند عمق بیتی به چه معنا است. در این نوشتار می‌خواهیم نگاهی گذرا و ساده به این موضوع بیندازیم تا موضوع برای شما روشن شود.
قبل از هر چیز چند مورد اصولی را با هم مرور می‌کنیم . بیت کوچکترین واحد اطلاعات است که تنها می تواند مقدار ۰ یا ۱، سیاه یا سفید، روشن یا خاموش و خلاصه فقط ۲ حالت را در خود ذخیره سازد. هر ۸ بیت یک بایت را تشکیل می‌دهد که در این صورت قادر به ذخیره ۲۵۶ حالت مختلف خواهد بود یعنی ۲ به توان ۸ حالت.

بیشتر وسایل دنیای دیجیتال بر روی تصاویر ۸ بیتی کار می کنند. مثلا پرینتر جوهر افشان و نیز مانیتور شما از این جمله می‌باشند. این بدان معنی است که برای تشکیل تصویری که شما مشاهده می‌کنید در هر نقطه فقط از ۸ بیت اطلاعات استفاده شده است.
بهمین خاطر مثلا شما علاقمند نیستید که یک تصویر سیاه و سفید را بر روی یک پرینتر جوهر افشان فقط با جوهر مشکی پرینت کنید. پرینتر فقط قادر به ایجاد ۲۵۶ طیف خاکستری از سیاه کامل تا سفید است که تقریبا برای برای یک تصویر زیبا کافی نیست. در عوض شما تصویر را با جوهر رنگی پرینت می‌کنید که در آن سه رنگ اصلی وجود دارد و از ترکیب آنها با یکدیگر می توان ۱۶ میلیون طیف مختلف از خاکستری ایجاد نمود که بیشتر از حد نیاز است!
۸ بیت یا ۲۴ بیت؟
آنچه که در هنگام صحبت از عکسهای ۸ بیتی گیج کننده است این است که ما می گوییم که عکس از سه رنگ اصلی تشکیل شده و بنابر این باید تصویری ۲۴ بیتی (۳*۸=۲۴) داشته باشیم. بجای استفاده از ۸ بیت برای نشان دادن یک رنگ می توانیم از ۱۲ یا ۱۶ بیت استفاده نماییم. یک تصویر ۱۶ بیتی می‌تواند دارای ۶۵۵۳۶ سطح مجزا از اطلاعات بجای ۲۵۶ سطح موجود در تصویر ۸ بیتی باشد. حتما می‌توانید تصور نمایید که در ۲۴ بیت طیف رنگهای قابل دستیابی چقدر وسیع می‌شود. ولی قضیه اینجاست که در اینجا تعداد بیتهای یک رنگ از هر نقطه را بیان می ‌کنند، یعنی وقتی گفته می‌شود تصویر ۸ بیتی در واقع در عکس رنگی با سه رنگ اصلی، همان ۲۴ بیت را داریم. در یک عکس ۱۶ بیتی نیز در واقع در هر نقطه ۴۸ بیت از اطلاعات را داریم. در تصویر ۴۸ بیتی قابلیت تعریف میلیاردها رنگ در هر نقطه به وجود می‌آید.
تئوری جالبی است، نه؟ اما برای یک عکاس چه چیزی اهمیت دارد؟
اسکنرها و تراشه‌های ثبت تصویر
تمام تراشه‌های ثبت تصویر در اسکنرها و دوربین‌های دیجیتال قادر به تولید تصاویر ۲۴ بیتی می‌باشند. بعضی قابلیت ایجاد تصاویر ۳۶ بیتی و بعضی از اسکنرهای پیشرفته و دوربین های حرفه‌ای می‌توانند حتی عکسهای ۴۸ بیتی ایجاد نمایند.
محدوده نیاز ما کجاست و محدودیت‌ها و مشکلات چیست؟



مزیت اصلی استفاده از یک تصویر با بیت بالا این است که وقتی بخواهید در فتوشاپ تنظیماتی بر روی سطوح رنگی Levels یا منحنی ها Curves انجام دهیدنسبت به زمانی که روی یک تصویر با عمق بیتی پایینتر کار می‌کنید، اطلاعات بیشتری در اختیار دارید. تغییر محدوده طیفی یک فایل با بیت بالا که دارای ۶۵۵۳۶ سطح می‌باشد در مقایسه با فایلی با بیت پایین که فقط ۲۵۶ سطح دارد، به این معنی است که وقتی با استفاده از تنظیمات سطوح و منحنی‌ها اطلاعات فشرده یا گسترده می‌شود، داده های بیشتری برای کار کردن وجود دارد. در یک تصویر با بیت پایین براحتی بین نقاط فاصله خالی ایجاد می‌شود که باعث حالت پوستری در عکس شده و با یک تغییر ناگهانی در رنگ یا روشنایی تصویر، خودش را نشان می‌دهد.
تصویر فوق این موضوع را بخوبی نشان می‌دهد. محدوده کنتراست این عکس از محل روشنایی خورشید تا سایه‌های واقع در دامنه کوه بسیار گسترده می‌باشد و برای داشتن عکس خوب قبل از گرفتن عکس پیداست که باید روی آن کمی اصلاح دستی صورت گیرد. این عکس با استفاده از یک اسکنر بصورت ۴۸ بیتی اسکن شده تا حداکثر داده برای کار کردن بر روی عکس وجود داشته باشد.بعد از تنظیم منحنی‌ها و تراز رنگی عکس برای نمایش روی اینترنت و پرینت به ۲۴ بیتی تبدیل شده است. در تصویر زیر هیستوگرام عکس فوق را بعد از تمام این تغییرات مشاهده می‌نمایید.

اولین مشکلی که هنگام بالا بردن عمق بیتی یک تصویر جلوه می‌کند دوبرابر شدن اندازه فایل آن است. حتی با بریدن ۳۰ درصدی تصویر قبل از اسکن، فایل اسکن شده این تصویر ۶*۷ cm با رزولوشن ۳۲۰۰ به بیش از ۳۰ مگابایت رسید. این بدان معنی است که یک کامپیوتر با ۱ گیگابایت رم نیز برای کار کردن بر روی این تصویر در فتوشاپ باید کلی زور بزند. دومین نقص این است که فتوشاپ در کار بر روی تصاویر ۳۲ و ۴۸ بیتی در بعضی فانکشن‌ها دارای محدودیت می‌باشد. مهمترین این محدودیت‌ها عدم قابلیت استفاده از عملکرد تنظیم لایه ها یا Adjustment Layers می باشد. اگر با فتوشاپ کار کرده باشید میدانید که این تابع یک عملکرد حیاتی و موثر در کار بر روی تصاویر در فتوشاپ می‌باشد. ولی شما می‌توانید از Level یا Curve بر روی تصویر بیت بالای خودتان استفاده نمایید و وقتی این تنظیم‌های اساسی انجام شد با استفاده از گزینه Image / Mode / 8 bits/channel تصویر را به ۸ بیتی تبدیل نموده و بقیه کارها را بر روی عکس انجام دهید. آنچه که من انجام می دهم این است که ابتدا تصویر بیت بالای خودم را با نامی که نشانگر این است که این تصویر ۴۸ بیتی یا RAW است ضبط می‌کنم. یعنی ابتدا این تصاویر را روی یک CD میریزم و برای ترشی گذاشتن! کنار می‌گذارم. چون قیمت CD ارزان است و ضمن جلوگیری از پاک شدن ناخواسته تصویر از روی هارد از اسکن طولانی مدت مجدد در آینده نیز مرا بی‌نیاز می‌کند. خلاصه از آنجا که اندازه فایل تصاویر بیت بالا بسیار بزرگ است، اسکن آنها بسیار کند است و کار کردن بر روی آنها دارای محدودیت است، اصلا توصیه نمی‌شود که تمام تصاویر را در این حالت اسکن یا عکاسی کنید. استفاده از این حالت فقط هنگامی منطقی است که فکر می‌کنید مجبورید روی سایه روشنهای شدید در عکس کار کنید. هنگامی که در مورد فایل عکس دوربین های دیجیتنال بحث می‌کنیم، بهتر است در مورد عکسهایی که جنبه هنری و دقت بالا دارند از فرمت RAW 48 bit استفاده شود تا بعدا بتوانید از حداکثر امکانات ممکن قابل دستیابی در آن عکس استفاده نمایید. حال انتخاب با شماست، بین حجم بالای فایل و مشکلات مربوط به آن و کیفیت بالای عکس یکی را انتخاب نمایید.

منبع : luminous-landscape