ترجمه :نیکى محجوب

ریچارد اودون، عکاس معروف هنرى آمریکا، که در نیمه قرن اخیر با تصاویر پرتره عکاسى از مدل هاى مختلف مد به شهرت رسیده بود، هفته گذشته در سن ۸۱ سالگى در بیمارستان سن آنتینو درگذشت. این عکاس معروف در منهتن زندگى مى کرد.
پسر اودون دلیل مرگ این عکاس را عارضه مغزى اعلام کرد. این هنرمند عکاس در تگزاس با مجله نیویورک تایمز همکارى داشت که از سال ۱۹۹۲ وى را به عنوان اولین کارمند رسمى عکاس استخدام کرده بود.
اودون برروى یک پروژه مهم به نام دموکراسى در انتخابات سال جارى آمریکا فعالیت مى کرد که تمامى فعالیت ها و سخنرانى هاى کاندیداهاى ریاست جمهورى را در بر مى گرفت.
او در عکس هایش همیشه آزادى را به تصویر مى کشید، از عکس هاى معروف او، عکس مدل هاى مختلف در بزرگترین برنامه ها و مراسم مد (Fashion) است، او این تصاویر را از «نگاه جدید» پاریس، «پوشش ورزشى» آمریکا، «بدون هماهنگى» لندن، لباس هاى تایلورد و «لباس هاى راحتى» میلان عکاسى کرده است.
مى توان گفت اودون انقلابى را در عکاسى از مدل ها در قرن بیستم به راه انداخت. وى توانست بین واقعیت و واقعى نبودن یک رابطه بسیار اعجاب انگیز ایجاد کند و توانست در سن ۳۰ سالگى با عکاسى براى «دیک آورى» خود را در اذهان عمومى جا بیندازد. این عکاس در سال ۱۹۵۷ در فیلم «چهره مضحک» ساخته «فرد آستیر» نیز ایفاى نقش کرد.
اودون در سال ۱۹۷۸ توانست بر صفحه اول مجله «نیوزویک» ظاهر شود، این موضوع در زمانى رخ داد که نمایشگاه عکس وى در موزه هنر متروپولیتن برگزار مى شد.
براى شناخت بهتر این هنرمند باید گفت اودون بیشتر عصر خود را در استودیوى سفید خود سپرى کرد، جایى که مى توانست نور و… را کنترل کند و از مدل ها و پرتره هایش به بهترین شکل عکس بگیرد. اگرچه او براى کارش مسافت طولانى را نیز از محل تولدش در نیویورک تا منهتن محل عکاسى و زندگى اش پیمود.
یکى از بهترین و شناخته شده ترین عکس هاى وى، تصاویرش در بازار «مجله هارپرو ووگو» است. وى همچنین توانست به مقام دوم در عرصه هنر جهانى برسد، عکس هاى وى یک باره در سال ۱۹۶۲ در انستیتو اسمیت سونینان به نمایش درآمد و در بهار ۱۹۹۴ در نمایشگاهى در موزه ویتنى آمریکا مجدداً به نمایش گذاشته شد.
او همچنین در زمینه عکاسى تبلیغاتى نیز مطرح بود، از عکس هاى معروف او براى شرکت هاى «رولون» و «کریستین دیور» مى توان نام برد.
اودون، لاغر، پرطاقت و با موهاى ژولیده به شدت فعال بود، به طورى که گروه همراهش در بسیارى مواقع دیگر توان همراهى وى را نداشتند. با اینکه بیشتر وقتش را در بخش شرقى استودیو یش مى گذراند، اما او وقتى را هم براى مطالعه، رفتن به تئاتر و بازدید از موزه ها نیز اختصاص مى داد. او در عین حال از حقوق شهروندى و حقوق اجتماعى نیز حمایت مى کرد، این موضوع در عکس هاى اودون کاملاً مشهود است.
•فرصت وسیع
وقتى اودون به اعضا و کارمندان مجله نیویورکر پیوست، مجله اى که تا پیش از آن فقط از تعداد محدودى عکس استفاده مى کرد، تعبیر امروزیش اینگونه مى شود که حضور اودون به عنوان عکاس در این مجله، مانند میکل آنژ به عنوان نقاش در محل سکونت خود باشد.اما وى توانست در برنامه هایش شیوه هاى جدید از عکاسى را به نمایش درآورد که از آن جمله بهره گیرى از مدل ها بود.
اودون در جلسات مختلف گفته بود: من از هر کسى در دنیا عکاسى مى کنم، اما امیدوارم بتوانم کمال و فضیلت انسان ها را به تصویر در آورم، نه فقط از اشخاص نامدار و مشهور عکاسى کنم.
تینا براون سردبیرى که اودون را استخدام کرد، قبل از آغاز به کار این هنرمند به او قول داد که هر چه اودون بخواهد مى تواند انجام دهد. این نشان دهنده شایستگى و لیاقت این هنرمند است.
عکس هاى اودون در مجله از نخستین شماره هاى فعالیت آن وجود دارد در سال ۱۹۹۴ او عکس هایى گرفت که برخى از آنها هرگز به چاپ نرسید از آن جمله عکس هاى وى از مرلین مونرو. شاید تعدادى از عکس ها را به سبب اعتقادات ارتدوکسى به چاپ نرساند، مانند تعدادى از عکس هایى که در سال ۱۹۹۳ از بازیگر معروف «تیلداسواین تن» و یا در سال ۲۰۰۴ از چارلیز ترون گرفت.
تعدادى از عکس هاى او که کمتر بحث برانگیز بود، پرتره هاى نیویورکر اودون از «سائول بلو»، «هیلارى رادهام کلینتون»، «تونى موریسون»، «درک وال کات»، «جان کرى»، «استفان سان دهیم» است که بسیار عکس هاى تاثیر گذار و مطرحى است.برخى از عکس هایى که از مدل ها گرفت در مجله اى که این عکاس در آن فعال بود به چاپ رسید از آن جمله عکس از اندام انسان ها که بسیار زیبا و با تمامى جزئیات به تصویر درآمده است.
آرشیو خصوصى او نیز داراى عکس هاى بسیار مطرحى است مانند پرتره از «اودرى هپبورن»، رادولف نوروى و…
عکاسى اودون و پرتره هاى او در خلال سال هاى فعالیتش متفاوت شد، در ابتدا به وضعیت زندگى آمریکایى و فرهنگ آن توجه داشت خصوصاً در دهه ۵۰ تا ۶۰ با دید کاملاً مثبت به تصویر بردارى مى پرداخت.
از زمانى که وى پرتره را آغاز کرد همیشه سعى مى کرد به نوعى روح و باطن عکس را نیز به تصویر کشد و در دهه ۷۰ وى کاملاً بر مسئله سن و مرگ متمرکز شد.در سال ۱۹۶۹ او عکاسى ضد جنگ را آغاز کرد، خصوصاً مجموعه «شیکاگو هفت» که با توطئه اى بسیار خشن آغاز شد.
در سال ۱۹۷۶ در جشن دویست سالگى آمریکا وى به همراه نویسنده معروف «رناتا آدلر» کار مى کرد. اودون از ۷۳ مرد و زن در قدرت براى مجله رولینگ استون عکاسى کرد. در خلال سال هاى ۱۹۸۴-۱۹۷۸ او شروع به عکاسى از مردم کرد که معتقد بود با این کار روح غربى آمریکا را به تصویر مى کشد، عکس از مشکلات مختلف مردم این منطقه، که نشان دهنده بدگمانى و منفى نگرى این عکاس هنرمند است.
•رکورددار چاپ عکس
عکس هاى سیاه و سفید اودون در تعداد بى شمارى کتاب و مجله در طول زندگیش به نمایش درآمد، از آن جمله در سال ۱۹۵۹ «مشاهده» که متنى از ترومن کاپوت داشت.
«هیچ چیز شخصى نیست» در سال ۱۹۶۴ با متنى از جیمز بالدوین، «پرتره» در سال ۱۹۷۶ به همراه متنى هنرى از «هارولد روزنبرگ». عکس هاى پرتره او از غرب در سال ۱۹۸۵ در کتاب «آمریکا در غرب» به چاپ رسید و در موزه آمون کارتر، فورت و ورث به نمایش درآمد.او براى چاپ عکس هایش در مجلات بسیار وسواس داشت و همیشه مراحل چاپ را در هر بخش کنترل مى کرد، اودون معتقد بود عکس ها و تصاویرش نقش مهمى دارند و باید در همه جا به یک اندازه اثر گذار باشند.
ریچارد اودون در نیویورک سیتى در ۱۵ مى سال ۱۹۲۳ متولد شد، پدرش جى کوب اسرایل از نسل دوم یهودى- روسى بود که به آمریکا مهاجرت کرده بودند، وى مالک میدان اودون پنج بود و در منهتن یک مغازه لباس فروشى داشت.مادر ریچارد، آنا اودون از خانواده اى بود که در تجارت البسه فعالیت داشتند، اودون در کودکى همیشه مجلات مدل و طراحى را نگاه مى کرد و دیوار اطاقش از عکس هاى مدل هاى مختلف پر بود.
اودون در مصاحبه اى با نیویورک گفته است روزى با پدرم در داخل مغازه بودیم و از آنجا هتل پلازا را نگاه کردم، مرد بدون مویى را دیدم که با دوربین از یک زن بسیار زیبا در کنار درختى عکس مى گیرد، پس از مدتى عکس هاى این مرد را در هارپر دیدم، من متوجه نشدم که چرا آن مرد عکس ها را در کنار درخت گرفت تا اینکه به پاریس رفتم و متوجه شدم درخت کنار پلازا در تمام اطراف چامپس السیز نیز دیده مى شود.
اودون در مدرسه دى ویت کلینتون تحصیل کرد و در آنجا به همراه جیمز بالدوین مجله هنرى، ادبى منتشر مى کردند، پس از یک سال از تحصیل در دانشگاه کلمبیا، او به مر چانت مارین پیوست که مى توانست عکاسى را نیز در آنجا بگذراند، در آنجا عکاسى را آموخت و هزاران عکس و پرتره از سربازان گرفت. پس از ترک مرچانت در سال ،۱۹۴۴ او فعالیت هایش را با آلکسى برودویچ آغاز کرد، طراح و تهیه کنندگى «هارپربازار» و در ضمن کلاس هاى تحقیق اجتماعى را نیز در خلال این برنامه ها گذراند.اودون ۲۱ ساله در ابتدا کارش را به عنوان تازه کار در سال ۱۹۴۵ در بازار آغاز کرد و سپس فعالیت او به شکل کامل و با دریافت حقوق همراه شد. برودویچ به سبب علاقه و تلاش اودون اطلاعات بسیارى از حرفه عکاسى را در اختیارش گذاشت.
•سرعت عکاسى از مدل
در خلال کارمل اسنو سردبیر بازار هارپر شویى را در پاریس براى فرار از کارمل برگزار کرد. اودون نیز مسئولیت داشت تا براى عکاسى طراحان جدید لباس و بهترین ها را شناسایى کند، او در سال ۱۹۵۴ مدلش را به استریو تیپیکال فرانسه برد و در همان سال او مدل ها را در بین سیرک عکاسى کرد، یکى از مهمترین این تصاویر «دویما به همراه فیل» است. در این عکس مدل در حالى که گردنبندى از «دیور» به گردن آویخته، خرطوم فیلم را در دو دستش دارد و در زیر خرطوم ایستاده است.
اودون توسط برودویچ تشویق شد تا واقعیت و غیر واقعیات را در عکاسى مدل به هم آمیزد. اگر چه اودون عکس هاى سنتى بسیارى در خیابان ها به تصویر کشیده است، عکس هایى از سفر به ایتالیا در سال ۱۹۶۴ و بیماران بیمارستان لوژیون در سال ،۱۹۶۳ اما در استودیو شخصى نیز به عکاسى پرتره و مدرن نیز پرداخته است.
او در این استودیو نه تنها موضوعات عکس بلکه گرافیک و فیزیک عکاسى را نیز تغییر مى داد. او با این روش از بسیارى از زنان معروف قرن ۲۰ چون دوریان لى، سوزى پارکر، جین شرلیپتن، آنا ماگانانى، ژاکلین کندى و… عکاسى کرده است.
•بزرگ تر از چاپ زندگى
دو سال پیش از برگزارى نمایشگاه مدل و پرتره وى با عنوان «عکس هاى ۱۹۷۷-۱۹۴۷- ریچارد اودون» عکس هاى او در موزه متروپولیتن، دالاس، آتلانتا و توکیو به نمایش درآمد. در سال ۱۹۸۰ نمایشگاهى در دانشگاه هنر برکلى از آثار وى برگزار شد.
در سال ۱۹۸۲ او یک پروژه عکاسى تبلیغاتى از «کریستین دیور» را انجام داد، عکس هاى رنگى با عنوان «خانواده دیور».
او در سال هاى آخر عمرش نیز به نوشتن بیوگرافى خود و عکاسى و… پرداخت و کتابش در سال ۱۹۹۳ به چاپ رسید. عکس هایى از پدر، مادر، مادر خوانده، خواهرش، لوئیس همسر اولش، دورکاس نورول مدلى که همسر دومش بود (اولین زنى که با او زندگى مى کرد و جدا شد.) پسرانش و … در این کتاب به چشم مى خورد.
اودون در کتاب آمریکا در غرب مى گوید: «پرتره همانند خود فرد نیست، تمام عکس ها دقیق هستند، اما هیچ یک واقعى نیستند.»
منبع: NewYork Times




هیلارى کلینتون سناتور نیویورکى سناى امریکاست و در ضمن همسر رییس جمهور اسبق بیل کلینتون است حمایت هاى وى از بیل در جریان رسوایى مونیکا لوینسکى تأثیر بسیار زیادى بر میزان محبوبیت این رییس جمهور داشت.



کمتر نمایشنامه نویس آمریکایى معاصرى است که این چنین آثارش همچون ادوارد آلبى در سراسر جهان شناخته شده باشد نمایشنامه هاى چه کسى از ویرجینیا ولف مى ترسد، ماجراى باغ وحش و جعبه شنى از آثار این نویسنده هستند.



قوى ترین رقیب انتخاباتى جرج دبلیو بوش در نوامبر ۲۰۰۴ براى احراز پست ریاست جمهورى آمریکا جان کرى سناتور ماساچوست است وى پیش از این ۲۰ سال در سناى آمریکا به عنوان سناتور حضور داشته است.



مایکل مور را در واقع مى توان دشمن اصلى جرج بوش در سینماى آمریکا دانست ظاهرا او مى خواهد انتقام آن لیست سیاه معروف هالیوود را از بوش بگیرد. او پس از بولینگ براى کلمباین فیلم فارنهایت۱۱ ‎/ ۹ را ساخته است که هر دو در ایران به نمایش درآمد.

روزنامه شرق، ۱۶ مهر ۱۳۸۳، شماره ۳۰۹