برای بیش از نیم قرن، عکاس فرانسوی متولد مراکش برونو باربی به اقصی نقاط جهان سفر کرد و صدایش را هم در قامت هنرمند و هم کاوشگر یافت. کارهای او، که در ۲۵ سالگی به عضویت آژانس عکس مگنوم درآمد، شاهدی است بر ۵۵ سال تاریخ و از حساسیت و عطش سیری‌ناپذیرش برای کشف ناشناخته‌ها خبر می‌دهند.

Edward Clay, July 2, 2020

برونو باربی (Bruno Barbey) (تلفظ فرانسوی: برونو باربه)، به‌عنوان یک آماتور کارش را با عکاسی سیاه‌وسفید، که در آن دوران رایج بود، شروع کرد. اما بی‌شک سرزندگی مراکش بر درک او از رنگ تأثیر داشت، مدیومی که بعدها به امضاء کاری‌اش بدل شد.
‌‌

برونو باربی. مراکش، 1985
برونو باربی. مراکش، ۱۹۸۵

برونو باربی. میهمانانی از سرتاسر مراکش با جامه‌های محلی‌شان در جشنی گرد هم آمده‌اند، 1987
برونو باربی. میهمانانی از سرتاسر مراکش با جامه‌های محلی‌شان در جشنی گرد هم آمده‌اند، ۱۹۸۷

باربی، که از کودکی به عکاسی علاقه داشت، به مدرسه هنرها و صنایع دستی (Ecole des Arts et Métiers) در وُوه، سوئیس رفت و در آنجا عکاسی و هنرهای گرافیکی خواند. باربی که به‌شدت تحت تأثیر پروژه پیشگامانه‌ی رابرت فرانک با عنوان «آمریکایی‌ها» قرار گرفته بود، با الهام از این کار شروع کرد به تصویر کردن روحِ یک ملت، در اولین پروژه‌ی بزرگش با عنوان «ایتالیایی‌ها» (۱۹۶۱ – ۱۹۶۴).

باربی بر اساس این ایده که «عکاسی تنها زبانی است که می‌تواند در هر جایی از جهان فهمیده شود»، فرهنگ و میراث ایتالیایی را به تصویر کشید، مجموعه‌ای که نقشی تعیین‌کننده در دوران کاری‌اش داشته.

برونو باربی. سیسیل، ایتالیا، 1963
برونو باربی. سیسیل، ایتالیا، ۱۹۶۳

برونو باربی. پالرمو، سیسیل، ایتالیا، 1963
برونو باربی. پالرمو، سیسیل، ایتالیا، ۱۹۶۳

کار او نظر انتشارات Éditions Rencontre در لوزان را به خود جلب کرد. آنها او را مأمور کردند تا شباهت‌ها و تفاوت‌های فرهنگی میان کشورهای اروپایی و آفریقایی را مستند کند.

ریشه‌ی مختلط باربی سبب شد که بتوند درک دقیق‌تری از رابطه‌ی میان این قاره‌ها داشته باشد. بعداً، هنگام کار روی مأموریت دیگری در برزیل، او عکاسی با فیلم رنگی را شروع کرد و پیشگام کاربرد عکاسی رنگی در فتوژورنالیسم شد. او اعتقاد داشت که گذار از عکاسی سیاه‌وسفید به عکاسی رنگی در سال ۱۹۶۶ یکی از نقاط اوج دوران کاری‌اش بوده.

برونو باربی. رودخانه آمازون، برزیل، 1966
برونو باربی. رودخانه آمازون، برزیل، ۱۹۶۶

برونو باربی. رودخانه آمازون، برزیل، 1966
برونو باربی. رودخانه آمازون، برزیل، ۱۹۶۶

در سال ۱۹۶۸، نظر آژانس عکس مگنوم به او جلب شد و او را مأمور کرد تا شورش دانشجویی‌ای را مستند کند که هرج‌ومرج بزرگی در کشور ایجاد کرده بود. شورش دانشجویان در پاریس در ماه می سال ۱۹۶۸ ریشه در آرمان‌گرایی چپ دانشجویان فرانسوی داشت که خواستار «آزادی، برابری، سکسوئالیتی!» و علیه جنگ ویتنام بودند.

این شورش‌ها به اعتصاب سراسری کارگران انجامید که کشور را زمین‌گیر کرد و درگیری‌های خشنوت‌آمیز میان هزاران دانشجو و پلیس را به اوج خود رساند. برونو در میان آنها بود تا این رخداد را مستند کند. او در کنار برخی از مشهورترین نام‌ها در عکاسی آن دوران کار می‌کرد. او به یاد می‌آورد که «در جایی با مارک ریبو (Marc Riboud) و آنری کارتیه برسون (Henri Cartier-Bresson) رفتم تا کلاه‌هایی برای محافظت از سرمان در مقابل سنگ‌هایی که پرت می‌شدند، بخریم. طولی نکشید که متوجه شدیم آنها اصلاً نمی‌گذارند از دوربین‌های لایکای خود به‌طرز درستی استفاده کنیم، بنابراین آنها را کنار گذاشتیم.»

برونو باربی. زنجیره‌ی اعتراضی دانشجویان، پاریس، 10 می 1968
برونو باربی. زنجیره‌ی اعتراضی دانشجویان، پاریس، ۱۰ می ۱۹۶۸

برونو باربی. انفجار گاز اشک‌آور، پاریس، 1968
برونو باربی. انفجار گاز اشک‌آور، پاریس، ۱۹۶۸

شهامت باربی و اولویت عکس بر امنیتش باعث شده که او بتواند داستان‌هایی را پوشش دهد که بیشتر عکاسان جرأت پرداختن به آنها را نداشته‌اند؛ از جمله جنگ شش روزه در خاورمیانه، جنگ ویتنام، درگیری‌های لهستان طی دوران Solidarność، و جنگ عراق در اوایل دهه ۱۹۹۰.

با این حال، علی‌رغم فعالیت‌های گسترده‌ی باربی در مناطق جنگی، او خودش را عکاس جنگ نمی‌دانست. او عقیده داشت که جنگ می‌تواند مردم را بدبین کند چرا که آنها را غرق در داستان‌های خشنونت‌آمیز می‌کند. در عوض، او ترجیح می‌داد که عکس‌هایش نمایانگر دنیای در حال تغییر باشند. او می‌گفت «عکاسی می‌کند تا برای آیندگان اسنادی از سنت‌ها و فرهنگ‌هایی که در اثر تغییر گرایش‌های مصرفی به‌سرعت در حال محو شدن هستند باقی بگذارد.»

برونو باربی. قصر صنعتی چِنگ‌دو، چِنگ‌دو، چین، 1980
برونو باربی. قصر صنعتی چِنگ‌دو، چِنگ‌دو، چین، ۱۹۸۰

برونو باربی. جشن 2500مین سالگرد پادشاهی ایران، تخت جمشید، 1971
برونو باربی. جشن ۲۵۰۰مین سالگرد پادشاهی ایران، تخت جمشید، ۱۹۷۱

باربی با فاصله گرفتن از وحشت‌های جنگ، در سال‌های نزدیکترِ دوران کاری‌اش بر خانه‌ی کودکی‌اش، مراکش، تمرکز کرد و از این طریق مهارتش در کاربرد رنگ را نشان داد. او همچنین زمان قابل توجهی را در ترکیه و چین عکاسی کرد، کشورهایی با هویت فرهنگی بسیار قوی، جاهایی که در آنها شاید احساسات را نتوان با کلمات بیان کرد.

باربی از سال ۱۹۹۲ تا ۱۹۹۵ رئیس مگنوم بین‌المللی بود و در آنجا بر نسل جدید عکاسان مگنوم تأثیر گذاشت. اما تأثیر او ورای مگنوم بود. او در زندگی عکاسان خیابانی، عکاسان مستند، عکاسان خبری و مشتاقان سفر رخنه کرد، آنها جذبِ توانایی باربی در ساختن ترکیب‌بندی‌های بزرگ و پیچیده با عناصر تصویری متعدد شدند.

برونو باربی. گروه الفتح (جنبش آزادی‌بخش فلسطین) در اردوگاه‌شان پس از انجام یک عملیات
برونو باربی. گروه الفتح (جنبش آزادی‌بخش فلسطین) در اردوگاه‌شان پس از انجام یک عملیات

برونو باربی. کویت، 1991
برونو باربی. کویت، ۱۹۹۱

باربی با دوربین لایکا ام۲ و لنز ۲۱ میلی‌متری‌اش می‌توانست با سرعت و بی‌هوا عکاسی کند. این ویژگی به کارهای او جلوه‌ای بسیار خاص بخشیده. این، در کنار جسارت او در ثبت سوژه‌ها در محیط طبیعی‌شان و درک او از رنگ و تونالیته، مهر تأییدی است بر مهارت بالای او در کارش.

– برای اجازه گرفتن از سوژه کارتان را متوقف نکنید، کادرتان را پر کنید، و با کلمات خود او:
«من همیشه به دیگران می‌گویم که اگر راه دیگری برای کسب درآمد دارند عکاس تمام‌وقت نباشند. اگر واقعاً می‌خواهید کارهای شخصی انجام دهید شاید بهتر باشد که آن را به‌عنوان سرگرمی انجام دهید.»

باربی در ۱۹ آبان ۱۳۹۹ در ۷۹ سالگی در فرانسه درگذشت.


وبسایت برونو باربی: brunobarbey.com