عکاسی جدی به‌ویژه در حیطه‌ی آرت فتوگرافی نمی‌تواند خارج از ساختار مجموعه‌ای معنا داشته باشد.

مهدی مقیم نژاد، عکاس، مدرس عکاسی و عضو شورای هنری هشتمین دوره ۱۰ روز با عکاسان ایران گفت: هنرمند را با پروژه‌های فکری او می‌شناسیم و شکل تحقق این پروژه‌ی فکری در حیطه‌ی عکاسی، آثار مجموعه‌ای است.

به عکاسی پروژه‌ای و نمایش آثار مجموعه‌ای اعتقاد دارم. در تمام سال‌های اخیر مروج  و مبلغ عکاسی ایده‌مند بودم و برای آن جنگیده‌ام و فکر می‌کنم این نوع نگاه به عکاسی می‌تواند به‌شکل بنیادینی شناخت ما را از عکاسی و پرداختن به عکاسی دگرگون کند و عکاسی ما را جهت بدهد.

در سیزدهمین دوسالانه عکس ایران هم که عضو شورای سیاستگذاری بودم دغدغه داشتم که به عکاسی به‌شکل آثار مجموعه‌ای نگاه شود و با پروژه‌های فکری سر و کار داشته باشیم.

مقیم نژاد درباره‌ی تغییر رویکرد انجمن عکاسان ایران در برگزاری ۱۰ روز با عکاسان ایران گفت: درباره‌ی انجمن عکاسان ایران و برنامه‌های آن، هیأت مدیره می‌توانند نظر بدهند اما از آنجا که انجمن عکاسان ایران یک نهاد متولی فراگیر در زمینه‌ی عکاسی است تصمیم به برگزاری هشتمین دوره‌ی ۱۰ روز با عکاسان ایران با رویکرد ایده‌مند، تا حدی یک کار متهورانه به حساب می‌آید چون ناگفته پیداست برگزاری این نمایشگاه با چنین رویکردی بیشتر به جنبه‌های کیفی عکس توجه دارد تا جنبه‌های کمی.

انجمن عکاسان ایران ساختار و اهدافی دارد که احتمالا یکی از آن اهداف این است که دربرگیرندگی داشته باشد، یعنی انجمن عکاسان ایران برای همه‌ی عکاسان ایران است و همه از آن انتظار و توقع دارند. امسال هیأت مدیره انجمن عکاسان ایران از شورای هنری هشتمین دوره ۱۰ روز با عکاسان ایران خواست که یک نمایشگاه خوب و کیفی برگزار شود و وقتی قرار است نمایشگاه کیفی برگزار شود مسلم است که باید از نگاه کمی بگذریم چون نمی‌توان هم نمایشگاه خوب کیفی داشته باشیم و هم انتظار مشارکت حداکثری باشد.

روند نمایشگاه هشتمین دوره ۱۰ روز با عکاسان ایران چنین پیش می‌رود که اعضای شورای هنری که با عکاسان سر و کار دارند، آثاری را به شورا آوردند و پیشنهادهایی را ارائه کردند تا ارزیابی شود اما به هر حال حیطه‌ی شناخت افراد برای ما محدودیت‌هایی دارد و هر کدام از اعضای شورا به عکاسانی دسترسی دارند. بنابراین نمایشگاه هشتمین دوره ۱۰ روز با عکاسان ایران نمی‌تواند ضامن جنبه‌ی کمی در جامعه عکاسی باشد.

مقیم نژاد در ادامه گفت: امروز و آینده‌ی عکاسی ایران مثل عکاسی جهان بسته به این است که عکاسان چقدر به فضاهای فکری و نظریه‌های گوناگون مشرف باشند و تا چه حد بتوانند آن را درونی کنند و در آثارشان قابل رویت باشد. در بحث آموزش عکاسی تغییراتی را در یک دهه‌ی اخیر داشته‌ایم و در فضاهای نمایشگاهی نیز این تغییر را داشته‌ایم.

آنچه واقعا ناگفته پیداست، عکاسی به‌معنای عکاسی کافی نیست و خواسته‌ی ما از منتقدانی نیز که قرار است به هشتمین دوره ۱۰ روز با عکاسان بیایند، این است که ما مبنا را بر نقد نمایشگاه گذاشته‌ایم اما نمی‌شود دیگر یک نقد سنتی باشد که عکس‌ها به‌صورت یک موجود خودبسنده‌ای دیده شوند که به فرم و موضوع و … می‌پردازد. خود شعار ۱۰ روز با عکاسان ایران یعنی «عکاسی، فرهنگ، جامعه» یعنی عکاسی را باید در حوزه‌ی گسترده‌ای ببینیم.

فن عکاسی اهمیت دارد اما این پله‌ی اول است، وقتی وارد کار عکاسی می‌شویم به فضایی وارد می‌شویم که خواه‌ناخواه بیرون از رمزگان درون عکاسی می‌گنجد و به فرهنگ، تاریخ و خیلی از مسایل می‌پردازد. وقتی عکاس وارد این فضا می‌شود به‌مرور شکل عکاسی او، نحوه‌ی ارائه و … تغییر کرده و ایده‌مند بودن اینجا معنای دقیق‌تر پیدا می‌کند.

ایده‌مند بودن فقط این نیست که یک ابتکار فکری باشد، این ابتکار فکری زمانی لحن معاصر پیدا می‌کند که دغدغه‌ها در آن یافتنی باشد. در یک پروژه‌ی عکاسی از آغاز تا پایان، افکار متعدد درهم شونده با هم سر و کار دارند و بازتاب این رویکرد را در عمده آثار هشتمین دوره ۱۰ روز با عکاسان ایران می‌توان دید. شاید در این نمایشگاه با یکی از نمودهای هنر معاصر مواجه باشید که با دغدغه‌هایی سر و کار دارد که فقط درون رسانه (عکس) نیستند.

مقیم نژاد درباره‌ی چگونگی انتخاب آثار هشتمین دوره ۱۰ روز با عکاسان ایران گفت: در انتخاب آثار بر اثر تجربه و آثاری که دیدیم و آگاهی و شناختی که به دست آوردیم، سعی کردیم قوای تشخیص را به آثار هم تعمیم دهیم، ایده‌مندی به‌عنوان یک فکر وجود دارد، تصویری که هنرمند خلق می‌کند و تکنیکی که به کار می‌برد در خدمت فکر است و تازگی ایده‌ها هم در انتخاب مهم بوده است. در این نمایشگاه با شکلی از عکاسی مواجه هستیم که اساساً تکنیک مشترکی ندارند، دغدغه‌ی ما ژانر نبوده است، دغدغه‌ی ما محتوای خوب بوده و این محتوا هم شامل موضوع، هم شیوه‌ی بیان و هم دغدغه‌هایی می‌شود که این دو را به هم پیوند می‌دهند. آثاری که انتخاب شده محدود به بضاعت‌های عکاسی ایران است و شکل آرمانگرایانه‌ای در آن نیست و بر اساس آنچه بوده انتخاب شده است، امیدوارم آنچه انتخاب شده بخش دغدغه‌مندی از عکاسی را به مخاطب نشان دهد.