رضا دقتی عکاس سرشناس ایرانی و دارنده‌ی نشان شوالیه‌ی ملی لیاقت فرانسه در بیستمین جشنواره و پانزدهمین نمایشگاه بین‌المللی عکس «تول» فرانسه درحضور فرانسوا اولاند رئیس‌جمهور پیشین این کشور کنفرانس خود را با موضوع «رویاهای بشریت» در افتتاحیه‌ی این نمایشگاه ارائه کرد.

پانزدهمین نمایشگاه عکس «تول» فرانسه به‌مناسبت بیستمین سالگرد تأسیس این باشگاه از ۲ تا ۱۷ نوامبر ۲۰۱۹ با حضور افتخاری مهمان این افتتاحیه رضا دقتی عکاس خبری مجله نشنال‌جئوگرافیک در شهر تول فرانسه برگزار شد.

این نمایشگاه در دو بخش مجزا که یک بخش آن به آثار عکاسان سراسر دنیا و بخش دیگر آن شامل ۳۰ عکس از مجموعه‌آثار رضا دقتی اختصاص داده شده بود، در معرض دید بازدیدکنندگان قرار گرفت.

رضا دقتی در روز افتتاحیه‌ی این نمایشگاه کنفرانس خود را با عنوان «رویاهای بشریت» که روایتی از تصاویر ثبت‌شده او در افغانستان، اقلیم کردستان، روآندا و سایر کشور ها بوده، در حضور رئیس‌جمهور سابق فرانسه فرانسوا اولاند تشریح کرد.

همچنین در گفت‌وگویی دونفره بین رضا دقتی و فرانسوا اولاند حول مسائل کنونی افغانستان و خاورمیانه شکل گرفت و رضا دقتی دیدگاه خود را نسبت به وضعیت صلح در خاورمیانه و تأثیرات آن بر نتایج واقعی انتخابات ریاست جمهوری تشریح کرد.

دقتی در حضور اولاند مشخصاً به پدیده‌ی تقلب در انتخابات در خاورمیانه اشاره کرد و ریشه‌ی آن را در وضعیت کنونی خاورمیانه و عدم برقراری صلح دانست. از دیدگاه او برقراری صلح یا عدم آن در خاورمیانه ارتباط پیوسته‌ای با نحوه‌ی برگزاری انتخابات دارد.

کردها نماد ایستادگی در برابر تجاوز

سخنرانی رضا دقتی غالباً پیرامون تصاویر پرتره‌ای بود که بیانگر مصیبت‌ها، دردها و جنگ‌هایی هستند که گریبان‌گیر انسان دنیای امروز است. دقتی با سفر به بیش از صد کشور جهان، از مهمترین عکاسانی است که وقایع جنگ و داستان پیرامون آنها را مستند کرده است.

بخشی از تصاویر رضا دقتی در این نمایشگاه به داستان کردها در خاورمیانه مربوط می‌شود که حامل پیام استقامت و ایستادگی مردمان این سرزمین است؛ ملتی که مورد تجاوز و یورش‌های همه‌جانبه قرار گرفته اما هنوز پایدار و ایستاده است. از دیدگاه رضا دقتی کردها یکی از زجرکشیده‌ترین ملت‌ها طی صد سال اخیر هستند و او در تصاویرش تلاش کرده ارزش‌های والایی  نظیر آزادی، برابری زن و مرد و ایستادگی این ملت را به مخاطب خود انتقال دهد.

احمد شاه مسعود، چهره‌ای تاریخ‌ساز در جنگ‌های افغانستان

در بخش دیگر این نمایشگاه، دقتی به موضوع جنگ افغانستان پرداخته است. او طی سال‌ها با سفرهای متعددش به افغانستان، تصاویری را در جنگ ۹ ساله‌ی افغانستان با ارتش سرخ شوروی ثبت کرده است. تقابل یکی از قوی‌ترین ارتش‌های دنیا در برابر مقاومت و ایستادگی مردم در این جنگ از تأثیراتی بود که دقتی در آن ایام شاهد و نظاره‌گر آن بوده است.

احمد شاه مسعود که رضا دقتی از او به‌عنوان یکی از آزادگان اسطوره‌ای تاریخ منطقه یاد کرده، کسی بودکه یک تنه درمقابل ارتش روسیه و بعد آن القاعده و طالبان و نیروهای پاکستانی ایستاد و نهایتاً توسط القاعده کشته شد. دقتی یکی از همراهان وی در طول جنگ بود که مسئولیت تهیه گزارش و عکس را برای مطبوعات بین‌المللی بر عهده داشت.

پرتره‌ی معروف احمد شاه مسعود که در نمایشگاه عکس نیز با استقبال مخاطبان مواجه شد، به‌عنوان تصویر اصلی پوستر رونمایی‌شده‌ی این نمایشگاه نیز استفاده شده است. این عکس پیش از این در نشریه نشنال‌جئوگرافیک و سایر نشریات معتبر جهانی بازخورد گسترده‌ای داشته است.

نسل‌کشی روآندا و پرتره‌هایی که کودکان آواره را به آغوش خانواده‌ها بازگرداند

نسل‌کشی روآندا و کودکان بی‌سرپرست بازمانده از این جنگ بخش دیگری از تصاویر رضا دقتی بود که مورد بازدید عموم قرار گرفت.

نسل‌کشی روآندا که در سال ۱۹۶۴ آغاز شد ورقی دیگر از فجایع تاریخی به‌دست بشریت را رقم زده است: قتل عام ۸۰۰ هزار نفر تنها در ۱۰۰ روز توسط تندروهای قوم هوتو. حاصل آن جنگ اما بیش از ۱۲۰۰۰ کودک آواره و بی‌سرپرست بود که در اردوگاه‌ها زندگی می‌کردند و بی‌آن‌که کسی هرگز سراغی از آنها گرفته باشد در انتظار خانواده‌هایشان بودند.

رضا دقتی در پی این پرسش که عکاسی چگونه می‌تواند به حل مشکلات و مسائل آنها کمک کند، تصمیم گرفت با حمایت سازمان یونیسف و صلیب سرخ پروژه‌ی آموزش تهیه‌ی عکس پرتره به پناهندگان اردوگاه‌ها را آغاز کند. ۱۲۰۰۰ تصویر پرتره جمع‌آوری و در اردوگاه‌ها به نمایش گذاشته شدند تا خانواده‌ها، اقوام یا افرادی که در جست‌وجوی بازماندگان‌شان بودند از این طریق بتوانند عضو خانواده‌ی خود را شناسایی کنند. به‌گفته‌ی رضا دقتی، در پی این پروژه بعد از ۴ ماه، ۳۵۰۰ کودک بی‌سرپرست خانواده‌های خود را شناسایی کردند که به‌نوبه‌ی خود موفقیت بزرگی بود.