نمایشگاه عکس‌های محمد صیاد با عنوان «عکس از م. صیاد» همسو با رویکرد آرشیومحور نبشی در دو بخش با محوریت دو موضوع انقلاب و جنگ از جمعه ۳ مرداد ۱۳۹۹ گشایش می‌یابد.

هر بخش این نمایشگاه بیش از چند­صد فریم عکس­ را شامل می­‌شود و به روایت مستند و اخباری صحنه‌هایی از این دو واقعه می‌پردازد که ظرفیت نماد­ شدن و جاودانگی یافته‌اند.

بخش اول این نمایشگاه به عکس‌های انقلاب اختصاص دارد. پس از نمایشگاه «اقلیم حیرانی» که روایت رنج آوارگان و کوچندگان کردهای عراق و پناه‌شان به خاک ایران در دوران اعمال فشار حکومت صدام بر آن­ها بود (نقد و بررسی این نمایشگاه را در اینجا بخوانید: درباره‌ی کوچ اجباری: نقد نمایشگاه «اقلیم حیرانی» محمد صیاد)، این دومین نمایش عکس‌های خبری محمد صیاد در مرکز نبشی است.

هر دو بخش نمایشگاه، با دوربینِ صیادِ همیشه­‌حاضردرصحنه ثبت و ضبط شده است. در کنار پرینت­‌های عکاس در همان روزها که گاه برای روزنامه­‌ها و گاه با متنی کوتاه برای ارائه به خبرگزاری­‌ها آماده می‌شدند؛ برخی از نگاتیوها انتخاب و به‌همراه تعدادی از «کنتاکت‌­شیت»­های اسکن‌­شده‌­ی آرشیو عکاس—که به صفحات دکوپاژ یک فیلم می­‌ماند—روی کاغذ عکس چاپ شده‌اند.

روایت بخش اول از گرماگرم روزهای انقلاب آغاز می­‌شود: عکس‌هایِ سرریز از جمعیت، روزهایی را به یاد می‌­آورد که مردم و خیابان­‌های تهران سرشار و شورمند، به تماشای فتح و ظفر نشسته بودند. در این مجموعه‌­عکس، روایت انقلاب را در چند پرده شاهدیم؛ قسمتی تا انتهای سال ۱۳۵۷ را به تصویر کشیده‌اند و قسمتی دیگر تا جریان‌های اوایل دهه‌­ی شصت و اتفاقاتی که در ادامه­‌ی جریان‌­های انقلاب شکل گرفته‌­اند.

محمد صیاد با بودن در میان مردم و برداشتن نماهایی مشابه با زاویه‌­دید جمعیت حاضر، لحظه‌هایی را ثبت کرده که هم­زمان حس بیم و امید را منتقل می‌کنند. بخش زیادی از پرینت­‌ها و نگاتیوهای این دوران در گیرودار انقلاب و حوادث جانبی آن از میان رفته‌­اند که موجب نازک بودن پرونده‌ی عکس‌های انقلاب نسبت به دیگر پرونده‌­های موضوعی عکاس شده است.

بخش دوم این نمایشگاه به دوره‌ی هشت‌ساله‌ی جنگ ایران و عراق اختصاص دارد. عکس‌های دوران جنگ از زندگی روزمره مردم ایران در هنگام جنگ آغاز می­‌شود و فضای جبهه و خط مقدم، ویرانی­‌ها، مقاومت خرمشهر و اهواز، بمباران‌­های شهری و لحظه­‌های حماسی و تراژیک را در بر می‌گیرد. ویژگی‌ بارز این عکس‌ها، بازتاب وفادارانه‌ به واقعیت هر رویداد به‌دور از هر نگاه جانبدارانه و صحنه­‌پردازی‌­شده است. م. صیاد معتقد است عکاس خبری باید هر بار شاترش را با شرافت تمام بزند.

هم­زمان با بخش دوم این نمایشگاه از کتاب عکس‌­های محمد صیاد با عنوان «عکس از م. صیاد» رونمایی می­‌شود و نخستین فیلم مستندی که از زندگی و آثار این عکاس خبری تهیه شده است، برای اولین ­بار نمایش داده خواهد شد.

نمایشگاه «عکس از م. صیاد» در مرکز نبشی تا ۲۸ مرداد ۱۳۹۹ پذیرای علاقه‌مندان است.

نشانی: تهران، خیابان ویلا، نبش کوچه خسرو، پلاک ۵۱، مرکز نبشی
ساعات بازدید: ۱۲ تا ۲۰ (جمعه: ۱۶ تا ۲۰)
تلفن: ۰۲۱۸۸۹۱۲۲۱۲
مرکز نبشی روزهای شنبه تعطیل است.

درباره محمد صیاد

محمد صیادصبور (متولد ۱۳۲۶، بندرانزلی، ایران) یا «م. صیاد»—آن­‌گونه که پشت عکس­‌هایش مُهر می­‌زند—از پیشکسوتان عکاسی خبری در ایران است. از سال ۱۳۴۸ وارد کانون خبرنگاران شد و فعالیت حرفه‌ای خود را آغاز کرد. در سال‌­های ۱۳۵۰ تا ۱۳۵۷ با روزنامه‌ی آیندگان در بخش‌­های سیاسی، ورزشی و اجتماعی همکاری کرد و در آستانه‌­ی انقلاب، همکاری خود را با خبرگزاری آسوشیتدپرس آغاز کرد که تا سال ۱۳۸۰ ادامه یافت. صیاد از همان آغاز جنگ به‌صورت مستمر برای تهیه­‌ی عکس و ارسال آن به جبهه‌ها می‌رفت. عکس‌های مربوط به دوران انقلاب و جنگ محمد صیاد در کتاب­‌های مختلفی به چاپ رسیده است.

صیاد در سال ۱۳۵۹ به‌خاطر عکس‌های مربوط به شکست نیروهای دلتا در عملیات طبس موفق به دریافت جایزه‌­ای برای بهترین عکاس خبری خاورمیانه شد. نخستین نمایشگاه انفرادی از آثار او سال گذشته در مرکز نبشی با عنوان «اقلیم حیرانی» برگزار شد که به عکس­‌های او از کوچ تحمیلی آوارگان کرد عراقی به ایران در دوران صدام می‌­پرداخت. او در حال حاضر عضو انجمن عکاسان مطبوعات ایران است و در تهران زندگی و کار می‌کند.