اولین چیزی که راجع به لنز های پرتره می توان گفت این است که شما می‌توانید با هر لنزی که تا به حال ساخته شده عکس پرتره بگیرید. اگر چه اشاره این مقاله به این است که برخی لنزها نتایج بهتری را نسبت به بقیه می‌دهند.

این مقاله به موضوع پرسپکتیو می‌‌پردازد و  اینکه آیا تصویری که لنزها می سازند همان چیزی است که شما در حالت عادی تجربه می‌کنید؟ به عبارت دیگر آیا پرتره‌ای که گرفته‌‌اید دقیقا شبیه همان کسی است که پرتره‌اش را ثبت کرده‌اید؟ خوب اگر این طور نیست بیشتر بخاطر ویژه‌گی‌های خاص لنزها است.
در حال حاضر بیشتر مردم فکر می‌کنند فاصله کانونی لنز، پرسپکتیو را تحت تاثیر قرار می‌دهد اما این تفکر اشتباه است . اگر شما لنزهای معمولی  (Rectilinear) را مقایسه کنید (به غیر از لنزهای FISHEYE ) خواهید دید پرسپکتیو فقط توسط فاصله شما از شی تعیین می‌شود.
در یک عکس، اندازه یک شی توسط فاصله کانونی مشخص می‌شود . بنابراین اگر شما در فاصله ۳ متری یک آهو باشید و تصاویری را با لنز های ۲۰mm و ۲۰۰mm  از آن بگیرید آهو در تصویری که بوسیله لنز با فاصله کانونی بیشتر گرفته شده ۱۰ برابر بزرگتر خواهد بود . هر چند اگر شما تصویری را که با لنز mm20 گرفته‌اید را ۱۰ برابر بزرگتر کنید دقیقا همان پرسپکتیوی را به شما خواهد داد که تصویر گرفته شده با لنز ۲۰۰mm می‌دهد . اگر چه ممکن است GRAINو نویز در این حالت بیشتر باشد یا وضوح بسیار کمتری داشته باشید اما پرسپکتیوی که از آهو و پس‌زمینه  آن دارید یکسان خواهد بود.
اهمیت این موضوع در چیست؟  به دلیل اینکه معمولا اشخاص را در وضعیتی می‌بینیم که در یک فاصله معمول حدود  cm 180 از ما قرار دارند و معمولا اشخاص را از فاصله cm15 نگاه نمی‌کنیم . بنا براین لنزی می خواهیم که وقتی از شخصی۱۸۰cm  فاصله داریم یک تصویر معقول سر و شانه به ما بدهد تا بتوانیم یک پرتره واقعی ثبت کنیم . اگر تخمین بزنیم که یک سوژه پرتره ابعادی در حدود ۴۰ در ۶۰ سانتی متر داشته باشد (که یک مقدار معقول برای تصویر از نوع سر و شانه است) و محاسباتمان را برای یک
دوربین FullFrame 35mm   انجام دهیم به فاصله کانونی در حدود ۱۰۰mm میرسیم.
 محدوده کلاسیک برای لنزهای پرتره در حدود ۸۰ تا ۱۳۵ میلی متر است .اگر همین محاسبات را برای دوربین هایDSLR با فرمت APS-C(Crop 1.6) انجام دهیم نتیجه‌ای که بدست می‌آید فاصله کانونی در محدوده ۵۰ تا ۸۵ میلی متر خواهد بود .

clip_image002.jpg
۵۰mm روی یک دوربین دیجیتال با فرمت APS-C (معادل ۸۰mm روی دوربین های FULL FRAME) نمای طبیعی دلپذیری میدهد.


دلیل اینکه یک عکس پرتره با یک لنز ۱۰mm و از فاصله ۱۵cm را به عکسی با همان لنز و فاصله ۱۸۰cm ترجیح نمی‌دهیم از توجه ما به فاصله ناشی می‌شود.
بیایید فرض کنیم لنز ۱۰mm شما در فاصله ۱۵cm از بینی سوژه قرار دارد ]در صورتی که فاصله بینی تا گوش را ۱۵ سانتیمتر در نظر بگیریم[ این یعنی اینکه فاصله لنز شما از گوش های سوژه ۳۰cm است از انجا که بزرگنمایی نتیجه عملکرد فاصله است و فاصله بینی تقریبا نصف فاصله گوش ها از لنز است بینی تقریبا ۲ برابر بزرگتر از گوش ها به نظر می رسد . و اشخاص بسیار کمی هستند که چنین عکسی را تحسین کنند . از طرف دیگر اگر بینی در فاصله ۱۸۰cm از لنز قرار بگیرد فاصله گوش ها از لنز ۱۹۵cm خواهد بود و می بینیم که در این حالت تفاوت بزرگنمایی بسیار کم است و این شبیه همان چیزی است که چشم های شما در آن فاصله می‌بینند بنابراین سوژه کاملا نرمال به نظر می‌رسد.

clip_image003.jpg
در ۲۲mm حتی در دوربین های  کراپ‌دار APS-C برای سوژه های نزدیک کمی اعوجاج وجود دارد .
به عنوان یک نمای غیر معمول خوب است اما برای پرتره های متداول به اندازه کافی تخت نیست .


clip_image004.jpg
در  65mm تصاویر بسیار طبیعی و تخت خواهیم داشت .

درباره پرتره لنزهای تله بلند چه میدانید؟.این لنز ها به طور نامحسوسی تصویر را تخت می‌کنند . دلیل اصلی اینکه از این لنزهای تله برای کارهای پرتره استفاده نمی‌شوند این است که شما باید با فاصله زیادی نسبت به سوژه عکس بگیرید و در نتیجه ارتباط برقرار کردن با سوژه مشکل می شود ( مجبورید داد بزنید ) علاوه بر این در محیط استودیو احتمالا فضای کافی برای یک لنز ۶۰۰mm نخواهید داشت . لنز های تله بلند خیلی گران و سنگین هستند اگر چه عکس های پرتره ای هستند که گاهی با لنز های تله خیلی بلند گرفته می شوند  و پس زمینه نرمی دارند ] بوکه[ و زیبا به نظر می‌رسند . بسیاری از عکس‌های زیبای ورزشی با لنزهای تله بلند گرفته می‌شوند .

 

clip_image005.jpg
این عکس با لنز  135 mm با دوربین  دیجیتال  APS-C  با دیافراگم  F/5.6  گرفته شده است .
با لنز سریعتری  مانند  135 F2 پس زمینه محو تری خواهیم داشت .


ویژگی دیگر عکس‌های پرتره که اغلب به ن توجه می‌شود محوشدگی پس زمینه است.  این ویژگی به دو فاکتور بستگی دارد. اول سرعت لنز: لنزهای سریع تر عمق میدان کوچک‌تری دارند در نتیجه جزئیات اطراف سوژه را بیشتر محو می‌کنند . اگر چه هر شی‌ای که از لنز  فاصله دارد (اشیایی که به اندازه کافی خارج از عمق میدان هستند ) به نسبت دیافراگم فیزیکی لنز تا حدودی محو می شوند. ( که این تفاوت برای لنز های نرمال و تله دقیقا با سایز  قسمت جلویی لنز تطابق دارد . ) ] فاکتور دوم طول لنز است اگر دیافراگم را ثابت در نظر بگیریم در فواصل کانونی بیشتر عمق میدان کمتر خواهد بود[ بنابراین برای بهینه کردن این دو فاکتور بایستی یک لنز بلند وسریع انتخاب نمایید البته در اینجا محدودیتی وجود دارد اینکه چقدر طول میکشد تا  بتوانید چنین لنز بلندی تهیه کنید که قیمتش از یک اتومبیل اندکی کمتر است.
شما میتوانید یک لنز ۸۵ mm f/ 1.2  تهیه کنید منتها برای فاصله کانونی ۶۰۰mm دیافراگم f4 همانقدر که سریع است کاربردی نیز هست . همچنین می توانید  200mm f2 یا ۴۰۰mm f2.8  تهیه کنید و حدود ۷۰۰۰  دلار بپردازید .

clip_image006.jpg
حتی با یک لنز  50 F 1.8  روی دور بین های دیجیتال  APS-C می توانید پس زمینه ای که به خوبی محو شده داشته باشید تا زمانی که پس زمینه نسبت به سوژه دور باشد .


نکته دیگر اینکه بیشتر دوربین های DSLR موجود از فرمت APS-C هستند یعنی سنسور کوچکتری نسبت به دوربین های   FULL FRAME دارند این کار تغییراتی در فاصله کانونی مورد نیاز برای کار پرتره بوجود می آورد زیرا در یک فاصله مساوی از شی شما می توانید یک فریم را با لنزی که فاصله کانونی کمتری دارد پر کنید .
در دوربین های CANON DSLR ضریب فاکتور ۱.۶ است . بنابراین یک لنز ۵۰mm دقیقا همان نتیجه ای را می دهد که یک لنز ۸۰mm در دوربین های  Full frame.

بوکه
این روزها دیگر ممکن نیست بتوان راجع به لنز های پرتره صحبت کرد بدون اینکه سخنی از بوکه به میان بیاید . عکاسان به بوکه به عنوان یک ویژگی  بسیار ارزشمند در لنز ها نگاه می کنند . در آدرس زیر راجع به بوکه با جزییات بیشتر توضیح داده شده است :
http://www.bobatkins.com/photography/technicals/bokeh.html
بوکه ویژگیهای مناطق خارج از فوکوس است . معمولا بوکه های خوب نرم هستند و بوکه های بد در مقابل خش دار یا دارای اشیا ریز مزاحم هستند .
بوکه نتیجه ادغام بین درجه های متفاوت نقاط خارج از فوکوس و شکل دیافراگم است . هر چقدر دیافراگم گرد تر باشد بوکه های بهتری داریم . لنز های گران تر مثل ۱.۲/۵۰ و ۱.۲/۸۰ معمولا برای اینکه بوکه های بهتری ایجاد کنند تولید می شوند. ( نسبت به لنز های ارزان تر ) و از پره های بیشتری استفاده می کنند تا بوکه نرم تری ایجاد کنند . البته از نگاه من کمتر پیش می آید که تفاوت آنقدر زیاد باشد . در حقیقت علیرغم اینکه شما به تفاوت ها توجه می کنید بیشتر بینندگان حتی متوجه تاثیرات ان هم نمی‌شوند . بنابراین در یک برآورد اولیه من زیاد نگران بوکه نیستم منتها اگر شما در مورد آن نگرانید بهتر است لنز هایی با  دیافراگم سریع تر ( باز ) بخرید .

لنز های توصیه شده برای پرتره
با لنز ۵۰mm شروع میکنیم. این یک فاصله کانونی عالی برای دوربین‌های APS-C است همچنین در دوربین های FULL FRAME  نیز همانقدر خوب است به خصوص اگر شما نخواهید فقط از سر سوژه عکس بگیرید . در حالی که شما قطعا می توانید عکس های پرتره را با فاصله  کانونی کمتر بگیرید  اما دور نمایی ( پرسپکتیو )   معمولا از فاصله کانونی ۵۰mm برای عکس های سر و شانه شروع می‌شود. شما با لنزی
مثل ۳۵mm f1.4 می توانید نتایج خوبی بگیرید (در صورتی که بخواهید یک پرتره تمام قد بگیرید )
همان طوری که در ابتدای مقاله گفته شد شما از هر لنزی برای عکاسی پرتره می توانید استفاده کنید . لیستی که در ادامه می بینید شامل لنز هایی با فاصله کانونی در محدوده ۵۰mm تا ۲۰۰mm است. که دارای دیافراگمf 2.8 و یا سریع تر از آن هستند.
اگر چه می‌شد همه لنز هایی را که تا به حال توسط Canon ساخته شده را دراین  لیست آورد.


Canon Ef 50 / f  1.8
  این یک خرید عالی است . سریع سبک و ارزان . اگر چه کیفیت ساختار تمام پلاستیکی آن خیلی قابل قبول نیست . ولی این بهترین انتخاب با کمترین قیمت برای دوربین های APS-C DSLR مانند ۴۰D و ۴۰۰D است.

Canon EF 50 /1.4 USM
یک لنز با کیفیت ساخت بهتر و دیافراگم سریع تر  برای محو کردن بیشتر پس زمینه .

Canon EF / 50 mm / f 1.2 USM
سریع ترین لنز موجود از زمانی که Canon   ساخت لنز ۵۰mm f 1.0 را سال ها قبل قطع کرده است .  یک لنز فوق العاده برای نور کم و کار های پرتره است البته اگر بتوانید که از پس خرید آن برآیید .

Canon EF-S 60 / f 2.8 USM macro
یک لنز  EF-S به این معنی که فقط با دوربین های با فرمتAPS-C سازگار است در هر صورت این یک لنز دو منظوره خوب است . برای اینکه یک لنز ماکروی خوب با بزرگنمایی ۱:۱ است و همچنین می تواند یک لنز پرتره هم باشد . هر چند بخاطر f 2.8 بودنش از لنزهای ۵۰mm قبلی کندتر است.این لنز معادل یک لنز ۹۶mm در دوربین‌های Full Frame است.

 Canon 70-200 / f 2.8 , f 2.8 IS
بسیار شارپ یک لنز زوم سریع که تمام محدوده های کانونی مناسب برای پرتره را پوشش می دهد در سری لرزشگیر دار (IS) این امکان داده می شود که بدون نیاز به سه پایه  کار کنید که البته راحت‌تر است . شما حداقل چند گام از سرعت را در مقایسه با لنزهایprime ( بدون زوم ) از دست می دهید . اما در عوض قابلیت زوم خواهید داشت . هر چند هنگام گرفتن عکس های پرتره بسیار راحت است که با برداشتن چند قدم از سوژه دور یا به آن نزدیک شوید .

 Canon EF  85 / f 1.8
این یک خرید بسیار خوب برای پرتره هم در دوبین های APSC و هم در دوربین های FULL FRAME است . ساختار بسیار خوبی دارد و شارپ است یک لنز سریع با فاصله کانونی ایده آل برای کار پرتره روی دوربینهای FULL FRAME  . همچنین در دوربین های APSC ِ نیز خوب کار می کند (معادل لنز ۱۳۵MM در فول فریم)

Canon 85 / f 1.2
اگر بتوانید از پس خرید آن برآیید حتی از  85 / f 1.8   هم بهتر است. یک دیافراگم نسبتا بازتر و عمق میدان باریک به شما می‌دهد و دیافراگم باز آن کمک می‌کند تا پس زمینه‌های دورتر را محو کنیم .


Canon EF 100 mm / f 2.0
اگر شما بخواهید فاصله کانونی تان بیشتر باشد یک جایگزین برای ۸۵ / f 1.8 است. یک لنز خوب دیگر اگر چه در ریویوها به اندازه ۸۵ / f 1.8  توصیه نشده است رسد و مقداری هم گران تر است .


Canon EF 135 mm / f 2.0
برخی ها می گویند این شارپ ترین لنزی است که Canon  تا به حال ساخته است . این لنز هم سریع است (f2)  و هم دیافراگم فیزیکی باز تری دارد (۶۵mm) اگر شما فضا برای استفاده از آن داشه باشید لنز بسیار خوبی برای کار پرتره است. در دوربین‌های
APSC  باید در حدود  3 متر برای عکاسی از سر و شانه از سوژه فاصله داشته باشید و برای یک عکس تمام قد ۹ متر فاصله لازم است.

Canon EF 200 / 2 L IS USM
یک لنز بسیار عالی با قیمت بسیار بالا . دیافراگم فیزیکی باز (۱۰۰mm) پس زمینه های دور را خوب محو می کند . و سرعت زیاد آن یک عمق میدان باریک بوجود می آورد  البته لنز خوبی برای فضای داخلی در استودیو های کوچک نیست بخصوص روی دوربین های APS-C-DSLR . همچنین برا ی کسانی که کیف پول چاقی ندارند نیز مناسب نمی باشد .

انتخاب های من در میان لنز های پرتره
از میان لیست بالا انتخاب من بعنوان یک عکاس برای هر کسی که با دوربین های سریDigital Rebel یا EOS 20D,30D,40D کار میکند, با توجه به بودجهEF 50 f 1 /1.8 II است.
. برای هر کسی که کیفیت ساخت بهتر یا یک لنز کمی بلند تر بخواهد بخصوص۳۰ D ,کسانی که با دوربین‌های Full Frame  کار میکنند توصیه منEF 85 f 1.8 است.
 برای کسانی که با دوربین های APS-C کار میکنند و میخواهند کمی سرعت بیشتر و پلاستیک کمتر داشته باشند]نسبت به ۵۰ f/1.8IIکیفیت ساخت بهتر[  50 f/1.4  نیز انتخاب خوبی است.
اگر قیمت مهم نبود من برای کاربران APSC لنز  50 f/1.2را انتخاب می کردم.
برای کاربران دوربین های  Full frame مانند سری ۱D و EOS 5D یا آن دسته از کاربران APS-C که فاصله کانونی کمی بیشتر از  50 mm می‌خواهند لنز های
 85 F/1.2L  و ۱۳۵ F/2L را پیشنهاد میکنم.

ترجمه : یوسف امیدی

منبع : http://www.bobatkins.com/photography/tutorials/portrait_lenses.html