رضا مسعودی نژاد – جولای ۲۰۰۴

این مطلب در واقع یادداشتی است برای جمع کردن مجموعه پنج قسمتی معرفی فنی لنزهای نیکون میباشد. هدف این بخش ارایه توصیه‌های عمومی است که ممکن است در انتخاب لنز کمک نماید.

تا آنجایی که من میدانم ما ایرانیان به عنوان یکی از مولفه‌های فرهنگی مان همیشه نوعی ایده‌آل گرایی در وجودمان هست که در خریدهایمان خیلی اثر دارد. همه میخواهند بهترین کامپیوتر، دوربین و … را داشته باشند. بر خلاف این ویژگی ما من کمتر دیده‌ام که کسی سراغ بهترین محصول را در کشورهای غربی بگیرد. این شاید به دلیل گستردگی و در دسترس بودن طیف وسیعی از محصولات است که برای طیفهای مختلف مصرف کننده به بازار ارایه میشوند. اولین چیزی که هر فروشنده (مشاور) از مشتری میپرسد بودجه مشتری است. و بعد از بودجه، مسئله حوزه استفاده است یا به زبان دیگر نیاز شما است. پس پیش از ورود به هر بحثی این توصیه کاملا عمومی( یعنی بودجه و هدف تان را از خرید) را در نظر داشته باشید. توجه داشته باشید معنی بودجه به معنی آن نیست که آیا توان پرداخت پول را دارید یا نه بلکه به معنی اهمیت موضوع برای شما است. اگر شما صرفا میخواهید گاهی عکاسی کنید یا در حد نیازهای خانوادگی به عکاسی میپردازید دلیلی برای پرداخت پول زیاد وجود ندارد. پس ببینید که نیاز شما چیست ممکن است یک دوربین یکبار مصرف نیاز شما را بر طرف کند شاید هم به یک دوربین حرفه‌ای نیاز دارید. که در دوریبنهای ۱۳۵ مثلا در طیف قیمت ۶ پوند تا ۶ هزار پوند میتواند متغیر باشد.

اگر بخواهیم وارد بحث لنزها شویم اولین توصیه آن است که در زمان خرید بدنه دوربین حتما به دو نکته توجه داشته باشید. اول آنکه آیا شرکت مورد نظر شما تجهیرات جانبی و لنزهایی خاصی را که شما در آینده ممکن است مورد نیازتان باشد تولید میکند؟ دوم آنکه طیف قیمت لنزهای آن شرکت اصولا در توان بودجه آینده شما خواهد بود یا نه. پس توصیه میشود وقتی میخواهید یک بدنه بخرید حداقل قیمت چند لنز همان شرکت را نیز بپرسید. برخی از افراد در زمان خرید بدنه سراغ شرکت های خوش نام میروند ولی در زمان خرید لنزهای بعدی مجبور میشوند تا سراغ شرکتهای دیگر برای خرید لنز بروند. توجه داشته باشید که فرآیند عکاسی یک فرآیند اپتیکی است و در این فرآیند لنز مهم‌ترین کار را انجام میدهد. در حال حاضر با قدری اغماض همه شرکتها بدنه های قابل قبولی تولید میکنند ولی اختلاف اصلی در کیفیت لنزها خودنمایی میکند. در نتیجه اگر شما یک بدنه کانن یا نیکون بخرید و در آینده توان خرید لنزهای مورد نیازتان را نداشته باشید و به سراغ لنزهای متفرقه بروید در واقع شما مسیر اشتباهی را رفته‌اید. در این حالت، تصور نکنید که شما با یک دوربین کانن یا نیکون عکاسی میکنید،بلکه شما دارید از نورسنج و شاتر این شرکتها استفاده میکنید. پس بهتر است بودجه خود را در خرید بدنه و لنز به طور مناسب توزیع کنید. و حتی پرداخت پول بیشتر برای لنز منطقی تر است.

بطور خلاصه اگر به شکل جدی به عکاسی نگاه میکنید لازم است یک برنامه برای آینده داشته باشید تا از بهدر رفتن پول‌تان جلو گیری کنید. بهتر است با چند پیش کسوت مشورت‌ کنید و از آنها بخواهید دلایل شان برای پیشنهاد یک شرکت نیز برای شما توضیح دهند و بطور جدی از مفتون شدن به نام یک شرکت پرهیز کنید. بعد ازاین بررسی به خرید یک بدنه اقدام کنید. حتی در صورت امکان سعی کنید یکبار دوربین مورد نظر را در دست بگیرید و مثلا یک حلقه فیلم با آن عکاسی کنید.

در گذشته بدنه دوربین ها عموما با یک لنز نرمال به بازار می‌آمدند ولی بخصوص در دهه اخیر اغلب لنزهای زوم ۳۵-۷۰ برای استفاده های عمومی جایگزین لنزهای ۵۰ م م شده‌اند. بعد از لنزهای عمومی که مورد نیاز اغلب عکاسان است شما عموما به لنزهای دیگری نیاز دارید که بسته به حوزه مورد علاقه تان متفاوت است. به طور بسیار موجز، اگرچه لنزهای با فاصله کانونی ثابت برای اغلب تازه کارها جذاب نیستند. ولی توجه داشته باشید که میتوانید کیفیت بهتری را از این لنزها انتظار داشته باشید. ضمن آنکه هر فاصله کانونی با توجه به اثر آن در پرسپکتیو، تصویر متفاوتی تولید میکند و اگر شما از یک لنزدر طول زمان استفاده کنید بهتر با زبان و توانایی آن لنز آشنا میشوید و این در تولید یک اثر مطلوب بسیار موثر است. البته پوشش تمام نیازها بوسیله لنزهای با فاصله کانونی ثابت بسیار مشکل و پر هزینه است ولی توصیه میشود در حوزه اصلی عکاسی مورد علاقه‌تان از لنزهای با فاصله کانونی ثابت استفاده کنید و نیازتان را در بقیه حوزها با لنز زوم تامین کنید. البته برای برخی زمینه‌های عکاسی مثل عکاسی خبری اصولا لنزهای زوم مورد نیاز هستند.

در مقالات قبلی در تشریح هر بخش حوزه اهمیت هر مکانیسم را نیز توضیح دادیم ولی در اینجا یک سری لنز نیکون را بر اساس فاصله کانونی و برای نیازهای مختلف معرفی میکنیم. طبیعی است که شما میتوانید معادل این لنزها را در شرکتهای دیگر نیز پیدا کنید و اینجا فقط به خاطر مثال این لنزها معرفی شده‌اند.

عکاسی ورزشی: در این زمینه اصولا به لنزهای تله و سوپر تله به خصوص لنزهای سریع احتیاج است به طور مثال
AF-S 80-200mm f/2.8 IF ED
AF-S 300mm f/2.8D IF-ED II
AF-S 400mm f/2.8D IF-ED II
AF-S 500mm f/2.8D IF-ED II
داشتن یک تله کنورتور (teleconvertor) که میتواند فاصله کانونی لنز را افزایش دهد نیز معمولا مورد نیاز است.

عکاسی طبیعت: این حوزه وسیع ترین طیف لنزها را نیاز دارد. در حوزه عکاسی از حیوانات و پرندگان تقریبا همان لنزهای عکاسی ورزشی را نیاز دارید. در حوزه جزییات به لنزهای ماکرو و در حوزه Landscape یا منظر به لنزهای واید نیاز دارید. بطور مثال
AF-S 17-35mm f/2.8D IF-ED
AF-S 80-200mm f/2.8 IF ED
AF-S 300mm f/2.8D IF-ED II
AF Micro 200mm f/4D IF-ED

تا حدود زیادی عکاسی معماری نیز همین حوزه را در بر میگیرد. ولی در عکاسی معماری بیشتر به لنزهای واید نیاز هست یعنی مشابه حوزه منظر است. مهم ترین تفاوت آن است که عکاسی معماری لنزهای سریع لزوما مورد نیاز نیستند. در مواردیکه میخواهید به جزییات بپردازید به لنزهای ماکرو نیز نیاز دارید. یکی از لنزهای خاص که در عکاسی مورد توجه است لنزهای PC هستند. بطور مثال PC Micro-Nikkor 85mm f/2.8D

عکاسی پرتره : در عکاسی پرتره به تله های متوسط و ماکرو نیاز هست مثل
AF85mm f/1.4D IF
AF DC 105mm f/2D


در انتها بد نیست توضیحی در مورد بدنه‌های شرکت نیکون و کلاس استفاده آنها بدهیم. به طور بسیار خلاصه در سطح حرفه‌ای بدنه‌های D1H, D1X, F100 . در حوزه آماتور های پیشرفته F100, F80 و در حوزه آماتورهای تازه کار بدنه های F55, F65 یا F80 .
در SLRهای دیجیتال به خاطر گرانی آنها هنوز مشکل است بدنه ای برای آماتورها معرفی کرد. ولی در حال دو بدنه بسیار عالی Canon EOS 300D و Nikon D70 میتوانند برای برخی آماتورهای پیشرفته بسیار وسوسه انگیز باشند.

با تشکر- رضا