منصور نصیرى
مارگارت بورک وایت در سال ۱۹۰۶ در Bronx نیویورک متولد شد. در ۱۹۲۲ به خاطر علاقه وافرش به مارها مشغول تحصیل خزنده شناسى در دانشگاه کلمبیا شد و تحت تعلیمات کلارنس وایت به عکاسى علاقه مند شد.
سه سال بعد با اِوِرِت چپمن ازدواج کرد که زندگى آنها یک سال بعد به طلاق انجامید.
بورک دانشگاه ها و کالج هاى بسیارى را از جمله دانشگاه میشیگان، دانشگاه پوردو میشیگان و وسترن ریزرو در کلیولند تجربه و عوض کرد تا سر انجام در سال ۱۹۲۷ از دانشگاه کرنل فارغ التحصیل شد.
یک سال بعد به کلیولند اوهایو رفت و در کارخانه فولاد «اوتیس» به عنوان عکاس صنعتى شروع به کار کرد.
در ۱۹۲۹ با سمت دستیار ویراستار براى مجله فورچون فعالیت مى کرد. از مارگارت بورک به عنوان اولین عکاس غربى که اجازه ورود به اتحاد جماهیر شوروى را یافت نام مى برند. او همچنین اولین فوتوژورنالیست زنى است که در مجله لایف – توسط هنرى لوسى- استخدام شد.
طى سال هاى اواسط دهه ۳۰ بورک مانند دوروتى لانگ از قربانیان خشکسالى «Dust Bowl» عکاسى کرد.
در ۱۹۳۷ به اتفاق ارسکین کالدول _ داستان نویس – کتاب «قیافه هایشان را دیده اید» منتشر کرد.
دو سال بعد با کالدول ازدواج کرد که زندگى مشترک آنها نیز در ۱۹۴۲ به پایان رسید.
از او به عنوان اولین زن خبرنگار که اجازه حضور در مناطق جنگى را طى سال هاى جنگ جهانى دوم یافت، نام مى برند.
دهه پنجاه براى بورک با بیمارى پارکینسون همراه بود و سرانجام در اوت ۱۹۷۱ شاتر دوربین بورک ۶۵ ساله براى همیشه بسته شد.
مارگارت بورک وایت یکى از عکاسان نوآور و مستعد قرن بیستم بود. او به عنوان یک زن پا به دنیایى گذاشت که در تسلط مردان بود و توانست نام خود را در شمار عکاسانى که تاریخى ترین لحظات تاریخ آمریکا را به تصویر کشیده اند ثبت کند.
در دهه ۲۰ عظمت صنعت و ماشین را در مقام یک عکاس صنعتى خلاق به تصویر کشید، طى سال هاى رکود فراگیر دهه ۳۰ فقر و رنج را مستندنگارى کرد و در سال هاى دهه ۴۰ تصویر حقیقى جنگ را به خانه آورد.
اواسط قرن بیستم زمان مهم و پربارى در تاریخ آمریکا است و مارگارت بورک وقایع عمده روز را عکاسى کرده است. در آن زمان بورک مى گفت: «هدف هنر جست وجوى زیبایى در جلوه هاى عظیم دوران است. امروز آن جلوه عظیم صنعت است.»
جسارت و شجاعت به همراه وسواس زیاد براى تهیه بهترین تصویر ممکن به عکس هاى او تمایز بخشید. در سال هایى که به عنوان عکاس در مجله لایف کار مى کرد عکس هاى منحصر به فردى را مى آورد که دیگران نگرفته یا نتوانسته بودند بگیرند و لایف از این طریق موفقیت کسب مى کرد.
بورک بارها جانش را براى تهیه عکس براى لایف به خطر انداخت تا آنها را در کنار نوشته هاى زنانه و با احساسش به چاپ برساند.
لایف در سال ۱۹۵۹ که بورک وایت مشغول کشمکش و مبارزه با بیمارى پارکینسون بود عکس هاى آلفرد آیزنشتات را از زندگى روزمره و مبارزه شجاعانه بورک به چاپ رساند.
کتاب زندگینامه او «زندگى یک عکاس» به همراه عکس هاى سیاه و سفید درخشانش در شمار کتاب هایى است که تقریباً در تمام کتاب خانه هاى مدارس و دانشگاه هاى آمریکا در دسترس جوانان قرار داده شده است.بورک وایت نه یک قدیسه بود و نه یک فعال اجتماعى. او در مقام هنرمندى بلندهمت که از ثروت و شهرت هم لذت مى برد، عکس هاى یکتایى در معرض دید ما قرار داده که هنوز هم تاثیر خود را حفظ کرده اند.بخشى که اغلب در زندگى این بانوى عکاس نادیده انگاشته مى شود موفقیت کارى او و درآمد بسیار بالاى او به عنوان یک زن فوتوژورنالیست است. شاید اگر کمى مقتصد و صرفه جو بود و ریخت وپاش ها و ولخرجى هایش را کنترل مى کرد نامش را در جدول مولتى میلیونر هاى آمریکا نیز ثبت مى کرد!
• مارگارت بورک وایت کتاب هاى:
قیافه هایشان را مى شناسید، ۱۹۳۷؛ با ارسکین کالدِول
عکاسى جنگ روسیه
۱۹۴۲ آنها «دره نشان قلب ارغوانى» مى نامندش، ۱۹۴۴ (مدالى که در ارتش آمریکا به کشته و زخمیان مى دهند)
نیمه راه آزادى، گزارشى از هند امروز، ۱۹۴۹ / پرتره خودم، ۱۹۶۳ / میهن محبوب، آرام بیاسا، ۱۹۴۶/ / «طعم جنگ» (منتخبى از نوشته هاى بورک به تنظیم جاناتان سیلورمن) را در طول فعالیت حرفه اى اش به عنوان یک عکاس منتشر کرد.
کتاب هایى نیز درباره او منتشر شده اند، از جمله: براى جهان، تا ببیند: زندگى مارگارت بورک به قلم جاناتان سیلورمن، ۱۹۸۳ / مارگارت بورک وایت: زندگینامه به قلم ویکى گُلدبرگ، ۱۹۸۶ / عکس هاى مارگارت بورک وایت، شون کالاهان ۱۹۷۲.
بورک به عنوان یک عکاس صنعتى در سال هاى دهه ۲۰ میلادى همزمان با پیشرفت صنعت مشهور شد.
جوایز «موزه» در ۱۹۲۷ که به عکس هاى او از کارخانجات تولید فولاد اعطا شد، نام او را بر سر زبان ها انداخت و یکى از نتایجش پیشنهاد کار از سوى هنرى لوسى براى مجله فورچون بود.
در ۲۵ سالگى بورک یک عکاس مشهور جهانى شده بود و عکس هایش در موزه ها و نمایشگاه هایى در سراسر جهان در کنار سخنرانى هایش به نمایش در مى آمدند.
در اوایل دهه سى اولین عکاسى بود که به اتحاد جماهیر شوروى پا گذاشت و از کمونیسم عکاسى کرد.
بعد ها عکس هاى بسیار بزرگ او بر دیوار هاى مرکز «راکفلر» و تجربه عکاسى هوایى نیز در کارنامه اش قرار گرفت.
او اولین و تنها زن عکاسى بود که در کنار عکاسان بزرگ لایف استخدام و مشغول به کار شد و به خصوص در این دوره به عنوان یکى از الگوها و ایده آل هاى جنبش هاى زنان مورد توجه قرار گرفت.
در ۱۹۴۱ اولین عکس هاى جنگ جهانى دوم از حمله و بمباران شبانه کاخ کرملین روسیه را توسط نازى هاى آلمان به جهان نشان داد. یک سال بعد به عنوان اولین زن عکاس جنگ اولین یونیفورم خبرنگارى را به تن کرد که هنوز هم توسط بسیارى از خبرنگاران زن پوشیده مى شود.
در سفرى دریایى کشتى حامل او در راه آفریقا مورد اصابت اژدر قرار گرفت. آلفرد هیچکاک فیلم «قایق نجات» را با الهام از این ماجرا ساخت.
در ۱۹۴۷ به آلمان رفت و لحظاتى از زندگى قربانیان کمپ ها را به تصویر کشید.در همان سال در هند آخرین کسى بود که قبل از ترور گاندى با او مصاحبه کرد و یکى از معروف ترین عکس هاى گاندى را گرفت.
در فیلم «گاندى» Candice Bergen نقش بورک عکاس و خبرنگار را بازى مى کند. در میان عناوین اعطایى به او دکتراى دانشگاه میشیگان و دانشگاه Rutgers که به آیزنهاور هم داده شده به چشم مى خورد. عکس هاى به جا مانده از او در دانشگاه سیراکوز نیویورک قرار دارد.امیلى کلر براى عکس هاى کتاب «زندگى یک عکاس» از میان هزاران عکس این مجموعه ۶۳ عکس را انتخاب کرده و در کنار زندگینامه او به چاپ رسانده است.بورک هنگام کار در لایف به بهبود و پیشرفت سبک و شیوه «مقاله تصویرى» کمک کرد و نشان داد سبک جدید گزارش در میان تمام خوانندگان ملل محبوب و پرطرفدار است.
ماموریت هاى عکاسى او را به سراسر جهان از قطب شمال، اروپا، اتحاد جماهیر شوروى، هند، آفریقاى جنوبى و کره جنوبى کشاند.کتاب «زندگى عکاس» خواننده را با سیر تحول دخترک خجالتى و ساکت به بانوى جذابى که با پشتکار زیاد به دنبال ارضاى حس کنجکاویش تا تبدیل شدن به عکاسى با عکس هاى منحصر به فرد رفت، همراه مى کند.
Alfred Stieglitz ریش سفید عکاس ها یک بار به بورک گفته بود «عکس هاى تو اگر به اندازه یک تمبر هم باشند هم چنان بزرگند. تو بزرگ مى بینى.»
روزنامه شرق، ۲۹ آذر ۱۳۸۳، سال دوم شماره ۳۶۸
