برگ برنده اکثر شرکتهای بزرگ در نمایشگاه PMA2004 ،معرفی دوربینهای ۸ مگاپیکسلی بود.Sony F828 ، Canon powershot Pro 1 ، Konica-Minolta A2 ،Nikon 8700 و Olympus C-8080 .همه این دوربینها واجد خصوصیات مشترکی بودند:قیمت بین ۹۹۹ تا ۱۱۰۰ دلار،لنز زوم غیر قابل تعویض ، منظره یاب های الکترونیک ،Hotshoe برای اتصال فلاش خارجی،فلاشهای Pop-Up سرخود،سیستم فوکوس خودکار و امکان تهیه عکس با فرمت RAW .
حتما تاکنون مقالاتی درباره نقد و بررسی این دوربینها خوانده اید.هدف ما در این نوشتار ،بررسی مشخصات و نقد این دوربینها نیست.بلکه سعی مینماییم:
۱- یک بررسی مقایسه ای بین این دوربینها بعمل آورده و نقاط ضعف و قوت آنها را درکنار هم بسنجیم.
۲-مقایسه ای بین این دوربینها با دوربینهای SLR هم قیمت اما با دقت کمتر حسگر، انجام دهیم.
۳-این دوربینها را با یک دوربینSLR هشت مگاپیکسلی مقایسه نماییم.

اولین سوالی که به ذهن می رسد اینست که کدام یک از این دوربینها از بقیه برتر است.باید دانست که در موقعیتهای معمول عکاسی ،همه این دوربینها میتوانند عکسهای خوب و شبیه هم بگیرند.تقریبا می توان گفت که تفاوت عمده ای در تصاویر آنها در موقعیتهایی با نور مناسب و ISO پایین تا متوسط ،وجود ندارد.و البته هیچ کدام از این دوربینها در ISO های بالای ۲۰۰، خوب عمل نمی کنند.
تفاوت واقعی بین این دوربینها در بکار گیری ،مشخصات،ارگونومی و کیفیت ساخت آنها است.

Sony F828

 

F828 از لحاظ طرح خاص بدنه،لنز،کیفیت ساخت و نیز مشکلات خاص خود از بقیه متمایز است.اگر بخواهید به مدت طولانی دوربینی به دست بگیرید وعکاسی کنید،هیچ یک از لحاظ راحتی کار به F828 نمیرسند.اگر به دوربینهای سنگین SLR عادت داشته باشید،وزن زیاد ( F828 906 گرم)نیز چندان آزار دهنده نیست.محدوده زوم لنز F828 تقریبا مشابه بقیه است(معادل ۲۸-۲۰۰mm ).اما لنز F828 حداقل یک پله ( وگاه بیشتر) نسبت به بقیه رقبایش سریعتر است.و چون عکاسی با ISO بالا در تمام این دوربینها رضایتبخش نیست،این سریع بودن لنز، از لحاظ عکاسی در محیطهای کم نور بسیار اهمیت دارد.سیستم فوکوس خودکار F828 با استفاده از سیستم مادون قرمز و هولوگرافیک ،نسبت به بقیه در تاریکی بهتر عمل میکند.
F828دو مشکل عمده دارد.مشکل اول آن بهم ریختگی رنگها بخصوص در مناطق پر از نور انعکاسی و نیز مناطق مرز بین تاریکی و روشنایی است.هیچ کدام از دوربینهای دیگر در این زمینه مشکل عمده ای ندارند.این مشکل در این دوربین برای برخی افراد بسیار مزاحم و برای بقیه چندان مهم نیست.اگر تعدادی عکس با این دوربین گرفته شود،مشکل بهم ریختگی رنگها فقط در تعداد کمی از آنها خودنمایی می کند.
مشکل دوم F828 ، بافر کم حجم و کم سرعت آن است.این کمبود بخصوص در هنگام تهیه عکس با فرمت RAW خودنمایی میکند.(چند لحظه ای پس از تهیه عکس هیچ پاسخی نمی دهد).اما با فایلهای JPEG مشکل عمده ای ندارد.یکی از نکات جالب در مورد سونی اندازه لنز سریع آن است.

 

در شکل بالا میتوانید سونی با لنز کارل زایس ۲۸-۲۰۰ را با یک Canon 10D با لنز Canon 70-200 f/2.8 ls و یک لنز Canon 24-70 f/2.8 (برای پوشش معادل) مقایسه نمایید.

Minolta A2

 

دوربین مینولتا نسبت به بقیه دارای امکانات بیشتری است.این دوربین یکی از پیچیده ترین و راضی کننده ترین دوربینهایی است که تاکنون تولید شده است.امکاناتی نظیر سیستم لرزش گیر ، سوییچ خودکار بین EVF وLCD ،بافر با ظرفیت ۳ فریم RAW که قادر به عکاسی پی در پی با سرعت۲.۷ فریم در ثانیه است و یک EVF منحصر بفرد با دقت بسیار بالا(حدود یک مگاپیکسل).
سوییچ خودکار بین EVF و LCD نیاز به کمی توضیح دارد.در هر زمان فقط یکی از این دو نمایشگر میتواند روشن باشد و برای تغییر آن در دوربینهای دیگر عکاس باید شخصا عمل نماید.مثلا فرض کنید با EVF عکسی می گیرید .دوربین را پایین آورده و بعد تصمیم می گیرید که بعلت سرعت کم شاتر از ISO بالاتر استفاده نمایید.LCD را روشن میکنید و تنظیم را انجام میدهید.حال برای عکاسی با EVF باید مجددا به طور دستی EVF را روشن کنید که این موضوع گاه آزار دهنده است.در دوربین مینولتا این تغییرحالت به طور خودکار(توسط یک حسگر کنار چشمی) انجام میشود که این حالت خودکار بودن توسط یک دکمه قابل انتخاب است.

 

 

 

با وجود همه این پیچیدگیها ،استفاده از این دوربین و کنترل آن بسیار آسان است.نکته منفی مهم این دوربین، کیفیت ساخت و مواد مورد استفاده است که به وضوح نسبت به F828 و Olympus پایینتر بوده و در کل کمی پلاستیکی به نظر میرسد.

Canon Pro 1

 

این دوربین اکثر عملیات عکاسی را به خوبی انجام میدهد اما کیفیت استثنایی ندارد.ساخت و طراحی بدنه خوبی داشته ، به خوبی در دست جا میگیرد و ارگونومی معقولی دارد.ولی نه آنقدر که بتوان در تمام جنبه ها آنرا سرآمد این گروه دانست.امکان زوم دستی علاوه بر زوم خودکار دارد. مانند دوربین مینولتا مقدار بافر آن زیاد است ،اما سرعت عکاسی پی در پی آن نسبت به Minolta A2 ، کمتر است.مهمترین نقطه ضعف آن ،نداشتن هیستوگرام زنده است(هیستوگرام فقط هنگام مشاهده عکس وجود دارد).که این نقص در مواردی که با فرمت RAW عکس تهیه میشود، بسیار خودنمایی مینماید .

Olympus C-8080

 

 

 

طراحی بدنه دوربین مدرن است و کیفیت ساخت و مواد آن بسیار بالا است.اما تفکر حاکم بر ساخت آن کمی قدیمی است.ارگونومی استفاده از آن، و امکاناتش نسبت به دوربینهای F828، Canon Pro 1 و بخصوص Minolta A2 پایین تر است.کنترلها و دکمه های آن در جاهای نامناسب قرار گرفته و استفاده از آنها را مشکل نموده است. زوم این دوربین خودکار بوده و برخلاف دوربینهای F828، Canon Pro 1 و Minolta A2امکان زوم دستی ندارد.که این موضوع شاید یکی از مهمترین نقاط ضعف آن باشد.

Nikon 8700
 

 

 

Nikon نیز زوم دستی ندارد.اما میزان زوم اپتیکال آن نسبت به بقیه بیشتر است.فاصله کانونی لنز Nikon در حال واید ،نسبت به بقیه بیشتر است و بهمین علت استفاده از آن در حالت واید نسبت به بقیه محدود تر است.لنز Nikon نسبت به بقیه کندتر است و این نقص در موقعیتهایی با نورکم ، مشکل ایجاد میکند.LCD پشتی آن مانند Pro 1 است و مثل بقیه دوربینهای این گروه(به جز Minolta) برای تغییر LCD بهEVF، باید به طور دستی اقدام شود.بافر آن نیز کم است.

همانگونه که مشاهده شد، هر دوربین نقاط ضعف و قوت خاص خود را دارد.برای عکاسی در موقعیتهای کم نور که نیاز به لنز سریع و سیستم فوکوس خودکار بسیار دقیق وجود دارد،دوربین F828نسبت به بقیه کارآیی بیشتر دارد.اما بعلت مشکلاتی نظیر بهم ریختگی رنگها و بافر کم،نسبت به بقیه عقب می ماند.Minolta کاملترین امکانات را داشته و راحت ترین دوربین در هنگام استفاده است.بعلت بافر بالا براحتی و بدون مکث میتواند با فرمت RAW عکس بگیرد.سوییچ خودکار بین LCD وEVF و دقت بالای EVF آن یک موهبت است.تنها دوربینهای سونی و مینولتا حداکثر ISO800 دارند.حداقل سرعت شاتر در سونی و مینولتا ۳۰ ثانیه،در کنون و المپوس ۱۵ ثانیه و در نیکون ۸ ثانیه است.حالت Bulb فقط در نیکون و مینولتا وجود دارد. Canon تقریبا تمام عملیات را به خوبی و بدون عیب ونقص انجام میدهد اما نمیتوان گفت که یک دوربین استثنایی است.در مورد Olympus و Nikon نیز به نظر می آید که نقاط ضعف آنها بر نقاط قوتشان پیشی گرفته است.
پس نمیتوان دقیقا از بین این ۵ دوربین ،یک دوربین را به عنوان برترین دوربین از تمام جهات، انتخاب کرد.همه این دوربینها تصاویر خوبی درچاپ با اندازه A3 تولید می کنند.اما در حالات خاصی برخی ازآنها بر دیگران برتری دارند.برای انتخاب یک دوربین از بین این دوربینها،علاوه بر توجه به نکات بالاو تطابق آنها با نیاز های شخصی،بایستی به راحتی کار ،ارگونومی،کیفیت ساخت و نیز ظاهر دوربین (با توجه به سلایق شخصی) توجه نمود.

افسانه مگاپیکسلها

تمام دوربینهای فوق الذکر از لحاظ سیتمهای اپتیک ،نورسنجی ،فوکوس و دقت حسگر از آخرین فناوری های موجود استفاده کرده اند.اما توجه به یک نکته مهم لازم است:در تمام این دوربینها، ۸ میلیون پیکسل، روی یک حسگر ۸.۸*۶.۶ میلیمتری دریافت میشود.این موضوع تا حد زیادی اثر این دقت بالای حسگر را خنثی میکند.برچسب ۸ مگاپیکسل روی دوربین بسیار جذاب است اما موضوع مهم کیفیت این پیکسلها است و نه تعداد آنها.دوربینهای SLR با قیمت تقریبا مشابه ،دوربینهای Canon EOS 300D و Nikon D70 هستند که هرجند دقت حسگر کمتری(۶ مگاپیکسل) دارند اما در هر دو مورد، اندازه حسگر آنها ۲۲.۷*۱۵.۱ میلیمتر است.

 

 

 

در شکل شماتیک فوق مربع قرمز اندازه فریم کامل ۳۵ میلیمتری، مربع سبز اندازه حسگر دوربینهای SLR ،مربع آبی اندازه حسگر دوربینهای ۸ مگاپیکسلی موردبحث و مربع سفید اندازه حسگر دوربینهای ارزان دیجیتال را نشان میدهد.
آیا کیفیت دوربینهای ۸ مگاپیکسلی فوق نسبت به دوربین ۶ مگاپیکسلی EOS 300D بیشتر است؟ تنها کسانی به این سوال پاسخ مثبت خواهند داد که پنتیوم۴ ۲.۴GHZ را سریعتر از یک اتلون ۶۴ بیتی ۲.۲GHZ میدانند!
هرکدام از میلیونها سلول حسگر موجود روی CCD دوربین که یک پیکسل را دریافت میکنند، یکPhotosite نامیده می شوند.در یک CCD بزرگتر اندازه این Photosite ها نیز بزرگتر است و بهتر و بیشتر میتوانند اطلاعات نوری را دریافت کنند.برای فهم این موضوع کافیست که ۸ میلیون فنجان را با ۶ میلیون سطل مقایسه نمایید!.بنابراین مجموع اطلاعات تصویری دریافت شده توسط این دوربینهای ۶ مگاپیکسلیSLR بسیار بیشتر از دوربینهای ۸ مگاپیکسلی غیر SLR است.در نتیجه تصاویر تهیه شده دارای محدوده دینامیکی وسیعتر ،عمق رنگ بیشتر و جزئیات کاملتر هستند.
موضوع مهم دیگر نویز تصویر است.دوربینهای دیجیتال برای بالابردن ISO از تشدید سیگنال استفاده میکنند.هرچقدر سیگنال تشدید شود،نسبت نویز به سیگنال نیز بیشتر میشود.چون اندازه Photosite ها در دوربینهای SLR بزرگتر است و نور بیشتری را میتوانند دریافت نمایند،نیاز به تشدید سیگنال نیز در این دوربینها کمتر است.بسیاری از دوربینهای غیرSLR در ISO400 نویز بیشتری نسبت به دوربینهای SLR در ISO800 ویا ISO1600 تولید میکنند.
دوربینهای غیر SLR حتی در ISO100 نیز نویز بیشتری نسبت به SLR ها تولید میکنند.چراکه نویز جز جدایی ناپذیر دوربینهای دیجیتال است.قسمتی از این نویز حاصل تجهیزات الکترونیک داخلی،قسمتی از آن حاصل حرکات اتفاقی اتمهای داخل سیلیکون تراشه دوربین و قسمتی دیگر نیز بعلت اشعه های موجود در فضا است.هر چه اندازه Photosite ها کوچکتر باشد،امکان غلبه میزان این نویز ها بر سیگنالهای طبیعی که به ته این سلولها می رسند،بیشتر خواهد شد.
با توجه به تفاسیر فوق به نظر میاید که اگر نیازی به چاپهای بزرگ وجود ندارد بهتر است از دوربینهای SLR با قیمت مشابه و با دقت کمتر حسگر استفاده نمود.
البته برای رفع مشکل اندازه CCD ،در دوربینهای غیر SLR فناوریهایی نیز ارائه شده است.که میتوان به فناوری Foveon X3 و نیز فناوری SuperCCD اشاره نمود.

دو دوربین ۸ مگاپیکسلی با اختلاف قیمت ۳۵۰۰ دلار

دو دوربین جدید شرکت Canon یعنی Pro1 و ۱D MarkII را در نظر بگیرید.هر دو حسگر ۸ مگاپیکسلی داشته و اختلاف قیمت آنها (بدون احتساب لنز در MarkII) حدود ۳۵۰۰ دلار است.Mark II یکی از کاملترین ، قویترین و سریعترین دوربینهای حرفه ای است که تاکنون تولید شده است و مطمئنا انتخاب اول تمام عکاسان حرفه ای خواهد بود.در مقابل Pro 1 با قیمت زیر ۱۰۰۰ دلار یک دوربین کوچک وسبک است که دارای لنز ۲۸-۲۰۰ بوده و در جیب کت هم جا میگیرد.واضح است که Pro 1 در هیچ جنبه ای نمیتواند با Mark II رقابت کند.اما از یک بعد دیگر به قضیه نگاه کنیم.اگر عکسی در شرایط ایده آل نور و در پایینترین ISO، با این دو گرفته و آنها را مقایسه کنیم،به چه نتایجی میرسیم؟
Michael Reichmann هر دو دوربین را روی ۳ پایه قرار داد و از موضوعی در بینهایت ،در یک روز ابری روشن عکس گرفت.سپس قسمت کوچکی از ایندو را برای مقایسه Crop نمود:
 

 

 

عکس اولیه

 

 

 

MarkII
 

 

 

Pro1

واضح است که عکسMarkII نسبت به Pro 1 برتر است.
اما در دنیای دیجیتال ،هیچ عکسی بدون پردازشها و اصلاحات نرم افزاری کامل نیست. هر دو عکس فوق با روش مشابهی شامل تنظیم روشنایی و کنتراست، تنظیم تعادل رنگ(Color Balance )، بهبود موضعی کنتراست(Local Contrast Enhancement)و Unsharp Masking اصلاح شدند.(کاهش نویز در مورد این عکسها انجام نشد.)

 

 

 

MarkII پس از اصلاح
 

 

 

Pro 1 پس از اصلاح

حالا تفاوتها بسیار کم شده است. اما باز هم تصویر Mark II دقت بیشتر و نویز کمتر(به خصوص در نواحی تیره) دارد.

Michael Reitchman چاپهایی با اندازه A3 از این دو تصویر تهیه کرد و به افراد غیر حرفه ای و عکاسان حرفه ای نشان داد.افراد غیر حرفه ای نتوانستند تفاوتی بین آنها بیابند.اما عکاسان حرفه ای متوجه تفاوتهای کم آن دو شدند و میگفتند:خب عکس اول(مربوط به Mark II ) کمی دقیق تر است.اما برایمان جالب است که چقدر تفاوت این دو عکس اندک است.

از این مقایسه می توان نتایج زیر را استنباط کرد:
۱- در هیچ جنبه ای Pro 1 نمیتواند با Mark II رقابت کند.اما جالب است که دوربینهایی با این قیمت بتدریج این امکان را می یابند که در شرائط مناسب نوری و ISO پایین تصاویری با کیفیت قابل مقایسه با دوربینهای گران تولید کنند.
۲- پردازشهای نرم افزاری پس از تهیه عکس بسیار اهمیت دارد و هیچگاه نباید از آنها غافل شد.

منابع

Luminous-landscape.com
Dpreview.com
imaging-resource.com
thetechlounge.com
steves-digicams.com